Поддршката за Украина извесно време беше во поприлична криза, особено додека се чекаше да се види дали американскиот Конгрес ќе одобри пакет во износ од неколку десетици милијарди долари за оружје и финансирање на украинската држава.
Како што вообичаено се случува кога САД ќе попуштат во нешто, Европа обично го следи примерот.
Иако никој од европските сојузници на Украина не спомна нешто такво јавно, се чувствуваше дека има одредени кочници.
Јасно е дека малкумина во Европа сакаат да „влетаат“ со интензивна поддршка кон Киев доколку САД, како еден вид осигурител, не се вклучени.
Исклучок беше францускиот претседател Емануел Макрон, кој за време на политичката криза во американскиот Конгрес дури почна да ја споменува можноста за испраќање западни трупи во Украина.
Но, тоа го чинеше скапо и секако одигра улога во многу лошиот резултат на неговата партија на минатонеделните избори за Парламентот на ЕУ, а тоа доведе до значително зајакнување на десницата.
Иако се чинеше дека Украина може да остане без голема американска помош, Русија ја искористи ситуацијата за да отвори нов фронт во украинскиот регион Харков.
Меѓутоа, судејќи според последните неколку дена, тие се вклучија во таа акција предоцна, а американското оружје набрзо почна да пристигнува и се чини дека помогна да се запре нивниот напредок. Тоа секако помогна за ревитализација на моралот на украинските сили, кои повторно чувствуваат дека западниот свет е цврсто со нив.
Сега кога кризата е надмината, се чини дека поддршката за Украина повторно расте.
Имено, вчера беше првиот ден од состанокот на Г7 во Италија. Лидерите составија пакет заеми за Украина, користејќи камата од руските замрзнати финансиски средства на Запад, во износ од околу 50 милијарди американски долари.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски втора година по ред е во друштво на лидерите на земјите од Г7.
Вчера, дури потпиша два долгорочни договори за безбедност, еден со САД, еден со Јапонија. Да споменеме како односите меѓу Москва и Токио значително се влошија откако Јапонија зазеде цврста проукраинска позиција, за разлика од повеќето други азиски земји, кои се неутрални.
„Има многу работа да се заврши, но сигурен сум дека во овие два дена ќе можеме да водиме дискусии кои ќе доведат до конкретни и мерливи резултати“, им порача италијанската премиерка Џорџија Мелони на своите гости на почетокот на средба во луксузен хотелски ресорт во јужниот италијански регион Пуља.
Техничките детали за новиот голем заем за Украина ќе бидат финализирани во наредните недели, изјави дипломатски извор.
Неименуван извор наведува дека дополнителни пари ќе пристигнат на крајот на оваа година.
Имено, САД се согласија сами да обезбедат до 50 милијарди долари, но оваа сума би можела значително да се зголеми бидејќи учество најавија и други земји.
Целта на договорот беше да се осигура дека тој може да трае со години без оглед на тоа кој е на власт во која било од земјите на Г7.
Секако, ова е уште една мерка што украинските сојузници се обидуваат да ја обезбедат во случај Доналд Трамп да се врати на власт на претседателските избори во САД оваа година.
Но, прашањето е колку цврсто можат да ги постават овие нови договори без Трамп, ако сака, да ги раскине.
Доволно е да се потсетиме колку напори се вложија во создавањето на нуклеарниот договор со Иран, додека Барак Обама беше на власт (а Џо Бајден беше потпретседател), но Трамп сепак еднострано се повлече од него во 2018 година. Другите земји останаа, но по заминувањето на САД, самиот договор повеќе не вредеше многу.
Се разбира, прашањето за промена на власта е нешто што веројатно најмногу го загрижува Киев денес.
Во моментов се чини дека целиот западен свет е на страната на Украина, но ова е нешто што може драстично да се промени релативно брзо.
Впрочем, домаќинката на самитот на Г7, италијанската премиерка Џорџија Мелони, е единствената на денешниот собир која може мирно да продолжи со политичкиот менаџмент, по значајната победа на изборите за ЕУ минатата недела, додека сите нејзини гости денеска имаат позиции и моќ која "виси".
Ова се однесува на лидерите на САД, Јапонија, Франција, Германија, Велика Британија и Канада.
Иако во некои земји односот кон Украина ќе остане ист без разлика кој ќе дојде на власт, на пример во Британија, во наредниот период можни се големи промени кај клучните сојузници како САД, Франција и Германија.
Од руска перспектива, ова веќе претставува една константа на која Москва се навикна - чекање.
Всушност, се чини дека планот на Русија е да води војна додека не се променат надворешните услови во однос на самата војна. Шефот на руската Дума, Вјачеслав Володин, по изборите во ЕУ изјави:
„Очигледно е дека Макрон и Шолц ја држат власта со последните сили што им останаа“.
Русија трпеливо чека промени кои ќе и бидат од корист, но прашање е колку е паметна оваа стратегија, особено кога се гледа на сличен пристап во ретроспектива.
Русија очекуваше „ресетирање“ на односите со Америка за време на Трамп, но тоа не се случи.
Подоцна, кога Бајден дојде на власт, Путин се сретна со него во Женева на 16 јуни 2021 година и во еден момент се чинеше дека тензиите може донекаде да се смират, но таквиот впечаток не траеше подолго од нивната заедничка прес-конференција тој ден.
Подоцна истата година, Путин му постави ултиматум на својот американски колега - да прифати дека Украина нема да биде членка на НАТО.
Бајден одби да го стори тоа, а во февруари следната година започна руската инвазија и војната која се уште трае.
Завчера, пред почетокот на самитот на Г7 во Италија, САД најавија значително проширување на санкциите против Русија, но тие ќе бидат насочени и кон бројни субјекти кои работат со Русија.
Во минатото, САД беа насочени кон компании кои би можеле да имаат врски со руската војска, во смисла на набавка на опрема или делови што руската војска ги користи за производство на оружје.
Сега, сепак, самата идеја за санкции се шири на таков начин што САД се обидуваат да таргетираат субјекти кои едноставно работат со Русија, бидејќи се смета дека „ја поддржуваат руската економија“.
Конкретно на мета се кинеските компании.
Дали ќе има влијание?
Веројатно да.
Досега кинеските банки, особено помалите, секогаш се трудеа да не бидат цел на секундарни санкции.
Таа идеја, исто така е насочена кон финансиската инфраструктура на Русија, во обид да се ограничи количината на пари што влегува во и надвор од Русија.
Набргу по објавувањето на санкциите, Московската берза објави дека ќе ги прекине трансакциите во долари и евра.
САД инаку санкционираа повеќе од 4.000 руски компании и поединци од почетокот на војната, во обид да го запрат протокот на пари и оружје во Русија.
И покрај ова, нови компании постојано се појавуваат додека Русија се обидува да ги обнови своите синџири на снабдување.
Всушност, тоа е игра на „мачка и глушец“, а досега се покажа дека САД не можат лесно да ја блокираат руската економија, која упорно наоѓа нови и алтернативни начини да остане и функционална и на високо ниво.
Некои веруваа дека руската економија брзо ќе пропадне по првичните санкции, но тоа не се случи, а нивниот БДП од 2021 до 2022 година (податоците за 2023 година сè уште не се целосни) порасна од 1,83 трилиони американски долари на 2,24 трилиони американски долари.
Меѓутоа, во истиот период, БДП на Германија, која престана да купува руски гас, падна од 4,27 трилиони долари на 4,08 трилиони долари.
Големи количества пари и оружје ќе продолжат да се слеваат во Украина, бидејќи тоа е неопходно за да се „стабилизира“ Украина, односно да се спречи Русија брзо да ја освои нејзината територија.
Во исто време, трошењето ќе продолжи и од двете страни во работна сила, оружје, финансии.
Оваа војна на трошење може да продолжи многу долго, бидејќи двете страни се надеваат дека втората или првата ќе попуштат или дека некој голема политички пресврт што ќе го спречи сето тоа заедно.
<b><i>(Вечер.мк <a href="https://www.advance.hr/tekst/analiza-totalni-rat-iscrpljivanja-potpora-za-ukrajinu-se-snazno-oporavila-ali-rusija-sluti-da-je-to-zadnji-zamah-garniture-na-odlasku/">ВИА</a>)</i></b>