Спикерот на новиот/стариот дом Мајк Џонсон ја доби битката,
но не и војната. Во драматичен државен удар, конзервативецот МАГА од Луизијана
сепак успеа да добие нов мандат на чело на Долниот дом на законодавниот дом на
Вашингтон. Но со мнозинство од само еден претставник.
Имено, тој доби само 219 гласа (од вкупно 435), а дури
откако новоизбраниот претседател Доналд Трамп лично ги повика републиканските
саботери во Домот за дискретно да им се закани да се постројат позади Џонсон.
Драма достојна за реално шоу го разоткри расколот во Републиканската партија,
што сугерира дека сме пред динамични, најмалку две, а можеби и повеќе години од
тековната седница на Конгресот.
На хартија сè изгледаше како проформа гласање. Па, на крајот
на краиштата, републиканците на Трамп триумфираа на ноемвриските избори,
освојувајќи ја не само Белата куќа, туку и мнозинството во Сенатот, како и во
Претставничкиот дом. Кој можеше да очекува дека за освежена, засилена постава
на убедливи победници, назначувањето на претседател на тело во кое овие исти
републиканци се мнозинство ќе биде толку турбулентно и неизвесно? Особено ако
се земе предвид фактот дека Џонсон беше поддржан од самиот Доналд Трамп, според
повеќето републиканци, месијата чиј живот небото го спаси летово за да ја води
земјата напред.
Сепак, беше навестено дека „нешто се подготвува“ пред две
недели, кога Илон Маск, со објава на X, поранешен Твитер, ги поттикна дежурните
републикански агенти на хаос да го уништат предлог-буџетот на Џонсон и да
објават нова ера на криза на стабилноста. во американскиот Конгрес.
Неколку, да ги наречеме, ултраконзервативци од т.н
Пратеничката група на слободата со месеци го држи целиот американски
законодавен дом во заложништво на своите радикални ставови, бидејќи го
уништуваат секој законски предлог, па дури и раководството на Конгресот, ако не
им се допаѓа. Само да потсетиме дека претходникот на Џонсон, Кевин Мекарти, го
обезбеди мандатот дури по петнаесет круга гласање, за да му го ускратат
сопартијците предводени од Мет Гаец и Марџори Тејлор Грин во Домот по девет
месеци.
Според сите сметки, Џонсон го чека истата, ако не и полоша
судбина.
Математички гледано, дури и 99 отсто од републиканските
пратеници да се согласат за одреден законски предлог, тој нема да може да
помине без едногласна поддршка од целата партија во Претставничкиот дом. И тоа
отсекогаш била пресметлива приказна, особено ако се земе предвид фактот дека
лидерот на демократското малцинство, Хаким Џефрис, секако ќе се погрижи да им
ги замрси сметките што е можно повеќе и дека со оваа цел ќе започне градење
партнерства со републиканците од т.н на виолетовите држави, кои поради сопствената
политичка нужност се забележително поблиску до центарот од нивните партиски
колеги од МАГА.
Спасувачката благодат на која Џонсон моментално може да се
прилепува е тоа што ја има поддршката од Доналд Трамп (а со тоа и од Илон
Маск). Нивното партнерство беше (привремено) зацврстено со заедничката
новогодишна прослава во одморалиштето на Трамп на Флорида, Мар-а-Лаго. Токму
затоа новиот претседател на Претставничкиот дом може (привремено) да смета на
џокерот „Овалната соба ќе им ја изврти раката“. Но, добро информирани извори од
потесниот круг на соработници на Трамп изјавија за Волстрит журнал дека
новоизбраниот претседател не е премногу ентузијаст ниту за Џонсон. Конкретно,
најмногу му се замерува за недостатокот на цврстина и тактичност, дипломатски
збор за политичка валканост, што е неопходно во дадена позиција во таква
динамична средина.
Ова нè носи до првиот „апаурин“ за сите оние кои се плашеа
од републиканско апсолутно мнозинство во сите институции на тринасочната
поделба на власта. Конгресот нема да може да опслужува ладен мотор, а камоли да
усвои сериозни реформи, без двопартиска соработка и поддршка од демократите -
особено во Претставничкиот дом, каде републиканското мнозинство е значително
потенко, а поделбата во партијата е значително поизразена. .
Со раководството на Хаким Џефрис, кој досега се профилираше
како еден од најтрезните демократи во Вашингтон, и затоа е достоен за задачата
пред него, судбината на американските институции не изгледа толку безнадежна.