Со сигурност може да се каже дека огромното мнозинство Европејци сакаат мир на својот континент, по можност мир што е можно поскоро и крај на војната во Украина со каков било договор, без разлика дали тоа повеќе и одговара на Москва или Киев.
Завршувањето на конфликтот во Украина, исто така, ќе стави крај на стравот дека тој ќе се разгори, ќе влијае на другите земји, ќе доведе до трагична ескалација и ќе ги испрати Европејците во страшна војна.
Имајќи го ова предвид, многумина во Европа ја поздравија победата на Доналд Трамп на американските избори, иако не се согласуваат со многу негови позиции и политики, но се согласуваат со едно - војната во Украина е „лудост“ и треба да се прекине што е можно поскоро.
Процентот на Европејци кои претпочитаат војна додека Киев не ги постигне своите цели е секако многу низок - оние кои сакаат војна додека не се постигнат целите на Русија се уште помали. По речиси три години војна, обединувачката желба е само една и многу едноставна, оружјето да замолчи и да се отстрани опасноста за цела Европа.
Трамп вети дека „ќе ја запре војната во Украина во рок од 24 часа по преземањето на власта“. Многумина се скептични во врска со тоа, но ако тој е подготвен да се обиде и да се вклучи од самиот почеток, тоа е веќе важен напредок што може да помогне да се стави крај на војната.
Во исто време, има влијателни актери кои не го делат ставот на мнозинството обични Европејци. Има актери за кои мирот е очигледно неповолно и незамисливо сценарио и сега ќе направат се за тоа да не се случи под никакви околности.
За жал, еден од тие актери е новиот шеф на најголемата воена организација во историјата на човештвото - поранешниот холандски премиер Марк Руте.
Кога подобро ќе ги погледнеме неговите изјави, можеме да заклучиме дека единствената позитивна работа е претпоставката дека, иако е на позицијата генерален секретар, веројатно не е главниот актер и само ги извршува наредбите што се испраќаат до него, пред се од Вашингтон.
Можеме да се надеваме дека е така и дека така ќе остане, бидејќи во спротивно судбината што ја дизајнира Руте е континентот или во пламен на војната или постојано на работ на таквата бездна.
Генералниот секретар на НАТО завчера го одржа својот клучен говор во Брисел и на тој начин всушност ја претстави својата визија за иднината на НАТО, а особено на Европа.
Тој, меѓу другото, изјави дека Владимир Путин сака да ја „избрише Украина од картата“ и дека може да се пресели во други делови на Европа, повикувајќи ги Европејците - истите оние кои без сомнение сакаат мирен континент - да ги охрабрат своите влади да се зголемат трошоците за одбрана.
Што се однесува до тврдењето дека Русија сака да ја избрише Украина од светската мапа, зошто Кремљ долго време сугерира како може да се стави крај на војната под услов да се напушти идејата за членство на Украина во НАТО?
Се разбира, Руте може да каже дека Москва лаже и мами, но зошто да не се обиде?
Реторичко прашање, се разбира. Нема да има обид затоа што веќе е цврсто решено дека не смее да се дозволи крај на војната што не вклучува „украинска победа“ (што и да значи тоа, претпоставуваме влез на неокупирани делови во НАТО).
„Време е да се префрлиме на воен начин на размислување“, им рече Руте на безбедносните експерти и аналитичари во тинк-тенкот „Карнеги Европа“ во Брисел.
Руте предупреди дека Русија може да се обиде да користи „роеви беспилотни летала“ во Европа, како што ги користи со разорен ефект во Украина.
Тој продолжи со многупати видената реторика за загрозени вредности.
„Путин се обидува да ја уништи нашата слобода и начин на живот“, рече Руте, потсетувајќи на руските напади врз Грузија во 2008 година, анексијата на украинскиот полуостров Крим во 2014 година и инвазијата на Украина која започна пред речиси три години.
„Колку повеќе ни треба будење? Треба да бидеме длабоко загрижени. Јас сум. Русија се подготвува за долгорочна конфронтација. Со Украина, но и со нас“, рече тој.
Руте го одржа својот инаугуративен говор поради извештаите дека членките на НАТО размислуваат да ги зголемат трошоците за одбрана на 3% од националниот буџет на секоја членка - од сегашните 2%.
Ова секако ќе биде примено како многу добра вест бидејќи се работи за бизнис кој во денешниот свет нема речиси никаква конкуренција кога станува збор за профитабилноста.
Воената индустрија ужива во фактот дека Европа е на работ на голема војна и се надеваат дека така ќе остане. Трагичното е што веќе сфаќаат дека ако стравот се претвори во реалност тие 3% би скокнале на двоцифрени речиси преку ноќ.
Освен Руте, оваа вест ќе му се допадне и на Трамп. Имено, ваквото ненадејно зголемување би можело да го смири новоизбраниот американски претседател, кој често ги критикуваше европските земји дека премногу се потпираат на американски пари за финансирање сојузи.
На крајот, ако Европа е подготвена под водство на луѓе како Марк Руте, Емануел Макрон или Доналд Туск да се впушти во сопствениот воен кошмар, Трамп нема да се грижи, згора на тоа, тој ќе држи дистанца и ќе види во таа катастрофа одлични можности за американската заработка.
Да не заборавиме дека Америка стана суперсила што ја познаваме денес најмногу поради фактот што ја предводеше обновата на Европа по Втората светска војна.
Руте сака и да ги намали социјалните бенефиции во Европа за да може парите да се префрлаат на воени средства.
„Знам дека да се троши повеќе за одбрана значи да се троши помалку за други приоритети. Но, тоа е само малку помалку. Во просек, европските земји лесно трошат до четвртина од својот национален приход за пензии, здравство и социјална сигурност. Ни треба мал дел од тие пари да ја зајакнеме одбраната и да го зачуваме нашиот начин на живот“, рече Руте во четвртокот.
Руте и оние кои размислуваат како него сега најмногу се плашат од сценарио во кое Трамп ќе престане да ја вооружува и финансира Украина, што значи дека Европа ќе мора сама да продолжи или ќе биде принудена да се откаже.
Се разбира, ако го прашате генералниот секретар на НАТО, Европа никогаш не смее да се откаже и доколку е потребно, социјалните права на европските граѓани лесно можат да бидат загрозени, а да не зборуваме за нивните човекови права, како што е правото да не учествуваат во војна која првенствено профитира воената индустрија .
Сепак, свесен дека на Трамп ќе му биде тешко да се премисли, Руте веќе се подготвува за такво сценарио. Зборувајќи за можните мировни преговори, кои би можеле да бидат поттикнати од Трамп, Руте рече:
„Лошиот договор би значел победа на Путин, која би имала глобални последици, не само врз Европа и Украина. Сегашната подготвеност на НАТО “засега“ функционира, но Европа не е подготвена за опасностите кои доаѓаат во следните четири до пет години. Она што се случува во Украина може да се случи и овде, и без разлика на исходот од оваа војна, нема да бидеме безбедни во иднина ако не се подготвиме за опасностите“.
Со други зборови, Европа мора да троши на оружје дури и ако Трамп успее во неговиот план да ја запре војната во Украина.
Руте ги повика земјите-членки да и обезбедат на одбранбената индустрија „големи нарачки и долгорочни договори потребни за брзо производство на нови и подобри капацитети“.
Тој особено ја истакна потребата од зајакнување на одбраната од беспилотни летала и други современи воени тактики.
„Слободата не е бесплатна“, рече Руте, предупредувајќи дека ако не се инвестира во спречување на војната сега, ќе доведе до многу повисоки трошоци подоцна.
„Ако сега не потрошиме милијарди за да спречиме војна, подоцна ќе платиме милијарди за да се бориме со неа. И тоа само ако победиме“, заклучи тој.
Суштината на неговиот говор е ширење на страв, егзистенцијален страв, според кој Европејците би се согласиле да бидат лишени од нивниот квалитет на живот, безбедност, можеби дури и правото на демократија (како што видовме во случајот со Романија), сето тоа во крајна линија за интересите на воената индустрија која е толку подуена и жестоко ќе се спротивстави на секое враќање на стабилноста и мирот.
Сето ова всушност многу потсетува на „трите супердржави кои се во постојана војна“ - Океанија, Источна Азија и Евроазија - секој што не го прочитал Орвел сега има можност да го живее.
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.advance.hr/tekst/tko-nije-citao-orwella-sada-ga-ima-prilike-zivjeti-sef-nato-a-kao-da-ne-moze-zamisliti-mir-u-europi-trazi-da-kolektivno-prihvatimo-ratni-mentalitet-i-pritom-odustanemo-od-svojih-socijalnih-prava-sve-s-ciljem-hranjenja-nabujale-vojne-industrije/">VIA)</a></i></b>
