Неколку истакнати милијардери и поддржувачи на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп водат јавна битка против авиони и тенкови со екипаж, тврдејќи дека беспилотните летала можат да ја завршат работата подобро и поевтино.
Неодамнешните јавни коментари од големите технолошки инвеститори заинтересирани за беспилотни технологии - кои исто така имаат влијание кај Трамп и помогнале во финансирањето на неговата кампања - би можеле да укажат на нови големи напори во Пентагон на Трамп кои би можеле да завршат во ѓубре неколку скапи програми за оружје во корист на авиони без пилоти и воени возила без возачи.
Најбогатиот човек во светот, Илон Маск, кој е ко-шеф на советодавниот Оддел за владина ефикасност со цел намалување на владините трошоци, е еден од најгласните во промовирањето на употребата на беспилотни летала како замена за скапи борбени авиони со екипаж, пишува <a href="https://www.politico.com/news/2024/11/27/trump-drones-00191950">Политико. </a>
Во серија објави на X минатата недела, основачот на Tesla рече дека „борбените авиони со екипаж се застарени во ерата на беспилотните летала“.
Тој сподели и видео од кинески дронови и напиша:
„Во меѓувреме, некои идиоти сè уште прават борбени авиони со екипаж како Ф-35“.
Капиталистот Марк Андреесен, кој донираше милиони за кампањата на Трамп и чија фирма Andreessen Horowitz почна да инвестира во мали старт-ап одбранбени компании, неодамна на својот подкаст рече дека „земјата што победува во војната со беспилотни летала и технолошката војна ќе има најдобра армија“.
Андреесен рече дека поранешен офицер на специјалните сили неодамна му рекол дека „ако земете 40 луѓе и беспилотни летала, во основа можете да направите речиси сè сега... беспилотните летала стануваат попаметни и можат да работат во роеви и така натаму“.
<b>Ракета вредна милиони на дрон од неколку илјади долари</b>
Но, Маск и Андреесен не се единствените технолошки застапници и финансиери во придружбата на Трамп - неколку други исто така беа именувани или наводно се борат за позиции во неговата влада.
Трамп го избра бизнисменот Џон Фелан за свој кандидат за шеф на морнарицата.
Фелан, донатор на Трамп, ја води фирмата за приватен капитал Rugger Management и немала претходни врски со морнарицата.
Тој, наводно, сè уште е во трка за заменик-секретар за одбрана на Треј Стивенс, кој го коосноваше стартапот за одбранбена технологија Anduril Industries заедно со Палмер Лаки, кој исто така го поддржа Трамп.
Милијардерот инвеститор Стивен Фајнберг, кој е ко-извршен директор на Cerberus Capital Management и има инвестирано во неколку одбранбени компании, наводно е исто така во трка за втор човек на Пентагон.
„Дали Министерството за одбрана може да го забрза воведувањето на беспилотни летала? Апсолутно“, вели Бајрон Калан, аналитичар од одбранбената индустрија во Capital Alpha Partners.
„Сепак, тоа не е прашање или-или, тоа е прашање на вистинската мешавина - екипаж и без екипаж“.
Тој, исто така, истакнува дека објавите на Маск на социјалните мрежи „урнале 3 или 4 отсто од вредноста на акциите на Локхид Мартин ден потоа што се случи, иако оттогаш малку закрепна. Овие дискусии ќе се случат, а овие коментари се важни и ќе предизвикаат промени во вредноста на акции“.
Кога станува збор за одбраната, Андреесен забележува дека одбраната од мали беспилотни летала е огромен трошок, како што откри американската морнарица оваа година во Црвеното Море, кога нејзините бродови со месеци истрелаа проектили вредни 4 милиони долари за да ги соборат беспилотните летала на Хутите кои чинат неколку илјади долари.
„Можете да се одбраните од едно беспилотно летало со проектил од 20 милиони долари“, рече Андреесен.
„Но, не можете да се одбраните од 10.000 дронови и затоа ви се потребни дронови.“
Иако Пентагон троши милијарди за развој на нови воздушни и морски беспилотни летала - вклучително и програмата Replicator, која има за цел да изгради илјадници евтини, потрошни беспилотни летала за употреба во надзорни и борбени мисии - нема планови за укинување на авиони со екипаж.
<b>На удар се и тенкови, но отпор ќе има</b>
Сепак, не се само авионите со екипаж кои се цел на некои моќни и влијателни инвеститори, наведува <a href="https://www.politico.com/news/2024/11/27/trump-drones-00191950">Политико. </a>
Поранешниот шеф на Гугл, Ерик Шмит, кој претседаваше со Одборот за иновации во одбраната на Пентагон во поголемиот дел од првата администрација на Трамп, но моментално не е ниту советник ниту донатор, минатиот месец изјави дека војската треба да се ослободи од своите „бескорисни“ тенкови и да ги замени со дронови со кои би управувала вештачката интелигенција.
„Некаде прочитав дека САД имаа илјадници и илјадници тенкови складирани некаде... ослободете се од нив. Купете дронови наместо тоа“, рече тој на настанот Future Investment Initiative во Саудиска Арабија.
Инаку, Шмит е основач на стартапот White Stork, кој сака да развие дронови со вештачка интелигенција за воена употреба.
Еден консултант во одбранбената индустрија, кој зборуваше под услов да остане анонимен, рече дека потенцијално „одбранбената политика што ја прават инвеститорите значи дека тие ќе бидат многу пристрасни кон компаниите и технологијата во кои може да се инвестира, наместо кон компаниите и платформите кои всушност се користат во војна“.
Ако новата администрација го исполни ветувањето дека ќе го намали бројот на системи за оружје со екипаж, ќе се соочи со жесток отпор.
Говорејќи во Вашингтон овој месец, шефот на американската Индо-пацифичка команда, адмирал Самуел Папаро, рече дека помалите беспилотни системи не можат да ги заменат бродовите и борбените авиони со екипаж и не можат да ја завршат работата на огромното пространство на Пацификот.
„Сите се заглавени во оваа парадигма или-или“, рече Папаро, истакнувајќи дека примерот на масовната употреба на беспилотни летала во Украина не мора да важи за сите полиња на војување.
„Ако мислите дека тоа е сè и дека можеме да се откажеме од сè друго во Пацификот, како ќе одржиме сè друго ако целосно се откажеме од надмоќта на воздухот и морето во Пацификот? Да престанеме со сè. Имаме дронови... Во ред, така што (Кина) има 2.100 борци“, додаде тој со саркастичен тон.
„Тие имаат три носачи на авиони. Имаат борбена сила од 200 разурнувачи. И, добро, разбирам, имаме неколку беспилотни летала. Нема проблем. Знаете, го решивме тоа со Украина“, заклучи тој иронично.
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.politico.com/news/2024/11/27/trump-drones-00191950">VIA)</a></i></b>
