Германскиот канцелар Олаф Шолц ја загуби довербата на мнозинството во парламентот. Иако се очекуваше тоа да се случи, сепак ова е голема вест за Германија, но и за Европа. Промените во Германија отсекогаш се чувствувале на ниво на континент, па тоа што следи нема да биде исклучок. Да видиме што точно се случи и што допрва ќе се случи.
Германскиот канцелар Олаф Шолц се соочува со уште послаба позиција, откако мнозинството од 733 пратеници во Бундестагот му изгласаа недоверба, што го отвори патот за предвремени избори на кои се очекува дека ќе загуби.
Гласањето беше неопходен чекор за поттикнување на предвремените избори кои Шолц сепак ги планираше, кои станаа неизбежни откако неговата распадната тројна коалиција пропадна минатиот месец поради остри несогласувања околу финансирањето и другите клучни прашања (веројатно околу Украина, но тоа е нешто што бившите коалициски партнери би да не се зборува јавно).
Така Шолц всушност се надеваше дека парламентот ќе му ја ускрати довербата бидејќи тоа значи дека изборите може да се одржат уште во февруари. Во спротивно, ќе требаше да почекаме до септември следната година. Шолц во никој случај немаше намера да чека толку долго, само за некако да се одржи на чело на малцинската влада, бидејќи тоа дополнително ќе му наштети на неговиот углед, а со тоа ќе обезбеди уште потежок пораз на неговата СПД на следните избори.
Дали нешто добива со одржување на изборите во февруари?
Тој самиот веројатно ништо, ова е сега партиско прашање. Шансите Шолц повторно да биде канцелар по изборите во февруари се речиси нула.
Па збогум Шолц. Веројатно на многумина во Германија ќе им олесни што тој заминува, бидејќи Германија со децении немала толку непопуларен канцелар.
Сепак, ова се само почетни олеснувања бидејќи она што допрва доаѓа не е воопшто позитивно.
Работите стојат вака, и тешко дека радикално ќе се сменат до февруари - на следните германски парламентарни избори ќе победи партијата која долго владееше на чело со канцеларката Ангела Меркел.
Меѓутоа, како што СПД се смени во времето на Шолц, истото важи и за ЦДУ, која се подготвува да се врати на власт.
Последен пат германски канцелар ја загуби довербата во 2005 година, кога тогашниот канцелар на СПД Герхард Шредер ја загуби довербата, по што на чело на Германија дојде Ангела Меркел од ЦДУ, која остана на власт во следните 16 години.
Ангела Меркел, и покрај сите критики што почнаа да се трупаат кон неа кон крајот на нејзиниот последен мандат, водеше прилично прагматична политика и ја држеше Германија донекаде неусогласена во пошироките геополитички конфликти.
Не ретко, Германија едноставно одбиваше да заземе страна, со што се позиционираше повеќе како силен преговарач.
Се разбира, никогаш не им беше комплетно јасно на сите дека Германија секогаш одговараше на барањата и желбите на Вашингтон, но барем не практикуваше лидерство во оваа поддршка како што прават некои други земји.
Не е чудно што Германија стана најшпионираната земја од американските разузнавачки служби, што беше потврдено пред повеќе од една деценија со документите на Сноуден (од тогаш речиси ништо не е сменето). Потоа, меѓу другото, беше откриено дека го прислушувале личниот мобилен телефон на канцеларката Меркел, на што таа само ги крена рамениците, давајќи до знаење дека ништо не може да се направи многу околу тоа.
Можеби од перспектива на нејзината политика, но во Германија има се посилни опции кои ќе кажат дека не мора да биде така, дека Германија може да биде силна и многу суверена, а тие опции стануваат се посилни на крилата на политички компас, меѓу екстремната десница и левица, иако веќе не може да се каже дека и тие се на маргина - тие времиња поминаа.
Тино Чрупала, лидер на германската десничарска партија Алтернатива за Германија (AfD), во интервју за германскиот весник Die Welt во неделата ја доведе во прашање релевантноста на НАТО алијансата за Германија и Европа, велејќи: „НАТО во моментов не е одбранбен сојуз. Одбранбената заедница мора да ги прифати и почитува интересите на сите европски земји - вклучително и интересите на Русија“.
Тој додаде: „Ако НАТО не може да го обезбеди тоа, Германија мора да размисли за степенот до кој тој сојуз сè уште ни е корисен“.
Чрупала нагласи и дека АфД сака значително да ги зајакне интересите на Европејците.
„Досега Европа беше принудена да ги спроведува американските интереси. Ние тоа го отфрламе“, рече тој.
На прашањето за предлогот Германија да ја напушти Европската унија, кој е вклучен во нацртот на изборниот манифест на АфД, Чрупала рече дека тоа е „максималното барање“ и додаде дека нацртот предлага и замена на ЕУ со нова „ економска и интересна заедница“.
„Пред да ја напуштиме ЕУ, мора да се утврдат јасни правила за новата организација“, рече тој. Партијата планира да го одобри манифестот на конгресот во јануари.
Зборувајќи за актуелната војна во Украина, која ќе влезе во третата година, Чрупала изјави:
„Русија победува во оваа војна. Реалноста ги стигна оние кои тврдат дека сакаат да и овозможат на Украина да ја добие војната“.
Тој, исто така, изрази критички став кон можната испорака на германски ракети со долг дострел Таурус за Украина, велејќи:
„Германската влада мора конечно да стигне до точката каде што сака да стави крај на војната“.
АфД отворено ја критикува воената помош на Германија за Украина, и додека канцеларот Олаф Шолц ја поддржува Украина во нејзината војна против руската агресија, таа исто така се противи на испорака на ракети Таурус на Украина, плашејќи се дека тоа би можело да го вовлече Берлин во конфликтот.
АфД го критикува и лидерот на Христијанско-демократската унија (ЦДУ) и кандидат за канцелар Фридрих Мерц, кој има многу поагресивен став кон Русија. Според Чрупала, „кој гласа за Мерц, гласа за војна“.
Пред овие нови избори закажани за 23 февруари, АфД има околу 18-19 отсто поддршка, додека Социјалдемократската партија на Шолц има 16-17 отсто, но и двете се зад конзервативниот блок ЦДУ-ЦСУ кој има околу 31-32 отсто .
Поради фактот што другите партии ја отфрлија можноста за коалиција со АфД, освен ако нешто радикално не се промени во меѓувреме, АфД нема шанси да ја преземе власта во февруари, поради што тие всушност можат да зборуваат што сакаат за Украина, НАТО. Америка...
Прашањето како би се однесувале ако навистина се на власт, можеби слично на лидерот на италијанската десница Мелони, која значително омекна некои претходно „радикални“ ставови откако стана премиерка.
АфД, од друга страна, е свесна дека ќе биде потребно доста време пред да дојдат на власт на национално ниво, а дотогаш ќе се потпираат на реториката која во моментов добро оди во Германија.
Алис Вајдел, копретседател на АфД, е кандидатка за канцелар, но, како што рековме, поради фактот што сите партии одбија да коалицираат со АфД, нејзиниот пат до владеење е блокиран.
Она што е интересно во германскиот случај е дека дисидентскиот став кај гласачите никогаш не бил повисок (или барем долго време), но во исто време Германија не е осудена да добие нешто сосема спротивно - земја под раководството на Фридрих Мерц, според кого Шолц изгледа како миротворец.
Кога станува збор за војната во Украина, Фридрих Мерц е веднаш до (и над) лидери како Макрон, Туск, актери на жестоката реторика на Балтикот... Мерц веќе најави дека штом ја освои власта, планира да го одобри испраќањето на ракетите Таурус во Украина.
Тоа значи дека транзициите од различни видови се пред Украина.
Во случајот со најголемиот партнер, Америка, тие го губат Бајден, но во Германија речиси сигурно го добиваат Мерц, кој е подготвен да ја милитаризира Европа. Во ова ќе му се придружи и францускиот претседател Макрон, иако едвај ја држи власта.
Сега да видиме што велат анкетите (иако почнаа да се закажуваат ширум светот откако се стегна политичката сцена!) за неодамнешните избори во Германија - ова е најновата анкета спроведена од агенцијата <a href="https://www.wahlrecht.de/umfragen/insa.htm">INSA</a> (од 9 до 13 декември) :
1) CDU/CSU: 31%
2) AfD: 20%
3) SPD: 17%
4) Зелените: 11%
5) БСВ (левичарска Сахра Вагенкнехт): 8%
6) FDP: 5%
7) Die Linke: 3%
Конечно, да споменеме еден веќе добро познат куриозитет на германската поларизација - последната анкета на<a href="https://ygo-assets-websites-editorial-emea.yougov.net/documents/DE_20241114_Methode_Ergebnisse_Sonntagsfrage_November.pdf"> YouGov</a> спроведе сегментирано истражување, меѓу другото, во однос на источните и западните делови на Германија - на запад, АфД добива 16%, додека на исток има поддршка од дури 31%!
Очигледно е дека Германија е длабоко поделена, но се чини дека за неколку месеци ќе добие влада каква што претпочитаат Западните Германци.
Сепак, имајќи предвид дека Фридрих Мерц е се што не сакаат источногерманците, на повидок е уште поголема поларизација, но во поширок контекст ќе следи појавата на повоинствена Германија, која Киев секако ќе ја дочека со ентузијазам - под услов ако Трамп дотогаш не направи нешто значајно, а што и да е, има само околу еден месец помеѓу неговата инаугурација и пресвртот во Германија!
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.advance.hr/tekst/zbogom-scholz-ali-ono-sto-dolazi-vodi-u-eskalaciju-na-razini-europe-povijesna-je-ironija-da-nijemci-desetljecima-nisu-bili-toliko-disidentski-raspolozeni-prema-cijelom-zapadnom-poretku-ali-svejedno-ce-dobiti-krajnje-ratobornu-vlast/">VIA)</a></i></b>