<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Оклопните возила,
хеликоптерите и другите видови оружје станаа барана стока - не само поради
војната во Украина. Канцеларот Шолц би сакал да го забрза производството во
Германија, но тоа воопшто не е лесно.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Политиката за
вооружување во Германија се води „предолго“ како да се работи за купување
автомобил, изјави во февруари канцеларот Олаф Шолц по повод почетокот на
изградбата на фабрика за муниција како дел од Рајнметал, голем германски
производител на оружје.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK"><span style="mso-spacerun:yes"> </span>Автомобилот се нарачува и потоа треба да се
чека само три до шест месеци додека да пристигне од фабриката, пишува Дојче
веле.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">„Но, индустријата
за оружје не функционира така. Оклопни возила, хаубици, хеликоптери и системи
за противвоздушна одбрана не седат на полиците. Ако ништо не се нарача со текот
на годините, ништо не се произведува“.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Одбраната на државата повторно е тема</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Потребата од
оружје и муниција е огромна, не само за Украина да добие воена поддршка.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">„Не можеме да се
потпреме на фактот дека Американците секогаш го плаќаат цехот за сè, односно го
ставаат материјалот на располагање. Тоа значи зголемување на димензиите на
военото производство, индустријата за одбрана и оружје, сценаријата,
вклучително и оние за одбраната на земјата, мора повторно да се активира“, рече
тој. е „зелениот“ вицеканцелар и министер за економија Роберт Хабек на
состанокот во март.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Не се сака „да се прави бизнис со смртта“ </span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">По децениско
разоружување, ова е ни помалку ни повеќе туку свртување од 180 степени. По
падот на ѕидот во 1989 година и обединувањето на Германија во 1990 година,
мирот изгледаше како ново статус кво за Германија. Бундесверот беше намален, трошоците
за оружје беа укинати.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Според студијата
на Фондацијата Фридрих Еберт, воената индустрија во Германија е намалена за
околу 60 отсто. Од околу 290.000 работни места, остануваат нешто помалку од
100.000.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Духот на времето
во Германија се согласува со оддалечувањето од воената индустрија. Во 2014
година, тогашниот вицеканцелар Зигмар Габриел (СПД) изјави дека нема да „бизнис
со смртта“, а канцеларката Ангела Меркел не е заинтересирана ниту да се
занимава со оружје.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Големите концерни
како Рајнметал се повеќе ги преместуваа своите погони во странство - што исто
така им овозможи да ги заобиколат извозните ограничувања од Германија.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Дури и на крајот
на 2021 година, кога СПД, Зелените и ФДП дојдоа на власт, тие планираа
дополнително да го ограничат бизнисот со оружје. Но, тогаш Русија ја нападна
цела Украина.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Произведено во Германија веќе не е сè</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Колку е тешко да
се спроведе политички пресврт - тоа се гледа од вооружувањето на самиот
Бундесвер. Голем дел од посебната ставка од буџетот наменета за опремување на
Бундесверот - се работи за заем од 100 милијарди евра - веќе е распределена врз
основа на договорот.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Но, испораката ќе
трае со години - а повеќето материјали нема да потекнуваат од Германија. На
пример, повеќе од 120 оклопни возила нарачани од владата од Рајнметал се
склопуваат во Австралија од таа компанија.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Опозициските
партии ЦДУ и ЦСУ ја критикуваат владата дека прави премалку за да го рестартира
производниот капацитет во Германија. „Додека Русија се префрли на воена
економија, германската влада сè уште не презела доволно чекори за итно и
неопходно зајакнување на воено-техничката индустрија“, се вели во извештајот на
Христијанските унии за кој се расправаше во Бундестагот во средината на март.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Во летото 2023
година, владата вети дека ќе ја ажурира Стратегијата за безбедносната и
одбранбената индустрија. Тоа се уште не се случило.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Во коалицијата се
уште нема целосен договор за ова, призна министерот за економија Роберт Хабек.
И рече дека „важно е прашањата, грижите и стравовите за военото производство“
да добијат свој простор.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Вооружување не е работа како сите други</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Што мисли Хабек
станува појасно кога се слушаат собраниските дебати. Пратеникот на Зелените
Мерл Спелерберг рече, на пример, дека со оглед на ситуацијата во Украина,
неопходно е што побрзо да се започнат производствените капацитети.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">„Но - и тоа ни е
важно, драги колеги - штом безбедносната ситуација дозволува, ќе мораме
повторно да ги намалиме тие капацитети.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Производството на
оружје, додаде таа, мора да биде во согласност со вредностите и интересите. И
сè уште има отворени прашања, рече Спелерберг - „Дали ни е дозволено да
користиме оружје за да оствариме профит, односно што треба да се случи со тој
профит? Потребна ни е политика која дава приоритет на мирот и нашата
безбедност, а не на профитот на индивидуални компании за производство на
оружје“.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Бизнисите бараат гаранции</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Ваквите зборови
секако прават да се згрози индустријата за оружје. Но, компаниите знаат дека,
со оглед на заканите од Русија, во моментов ги имаат сите адути во свои раце -
и дека можат да поставуваат барања.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Кога
претставниците на индустријата за оружје неодамна се сретнаа со претставници на
германската влада, со министерствата за одбрана, надворешни работи, финансии и
економија, тие разговараа за гаранциите за воената индустрија потребни за
зголемување на производството, рече министерот за економија Хабек по разговорот
што траеше повеќе од два часа .</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Ќе биде скапо</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Тоа значи дека
компаниите за производство на оружје сакаат долгорочни договори со гарантирана
испорака на производи. А за тоа мора да има пари во државниот буџет. И токму
тоа е проблемот - заемот од 100 милијарди веќе ќе се потроши во 2027 година, а
после тоа ќе се отвори огромна дупка во буџетот. Буџетските експерти сметаат ќе
изнесува 50 милијарди евра годишно.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Каде да се најдат
тие пари? Социјалдемократската канцеларка е против намалувањето на социјалните
трошоци. И тој знае дека неговата партија не би прифатила такво кратење и дека
многу граѓани би почнале да си ја чешаат главата доколку некои други трошоци
драстично се намалат поради трошоците за оружје. Таа тема секако ќе има важна
улога во изборната кампања во 2025 година.</span>
<b><span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Граѓаните се бранат</span></b>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Свртот кон
поголема милитаризација сè уште не влегол во главите на многу Германци. Тоа
може да се види во потрагата по дополнителни локации за производство на оружје.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">„Не сакаме
фабрика за муниција во Троиздорф, нема да потклекнеме пред притисокот од
Берлин! – со тој слоган, граѓаните и локалните политичари во Клајнштат во
Северна Рајна-Вестфалија се побунија против градежните планови на компанијата
Дил Дефенс. Истакнаа дека мора да има потребни површини за растојание кои се
пропишани од безбедносни причини. А локалното население повеќе би сакало да ги
користи тие површини за изградба на станови.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Троиздорф не е
изолиран случај. Протести имаше и во Саксонија кога во пролетта 2023 година
беше објавено дека Rheinmetall можеби ќе гради фабрика за барут таму. На
крајот, плановите пропаднаа бидејќи државата не можеше да ги обезбеди првичните
пари за тоа. Вака пратеник на ЦДУ ја критикуваше владата во Бундестагот.</span>