Пред секоја голема војна, особено светска војна, интензивно се зборува за можноста таа да избие.
Кога ќе го погледнеме 20 век и Европа, каде избувнаа две светски војни, Стариот континент и во двата случаи беше целосно „зрел“ за вакви страшни конфликти.
Некаде порано, месеци порано, дискусијата за спречување на вакви конфликти исчезна и фокусот се префрли на тоа кој ќе има подобра почетна позиција, чија индустрија е посоодветно подготвена за нов конфликт.
Зарем не изгледа како повторно да сме во таа состојба?
И ако на претходните генерации Европејци навистина им требаа месеци ментално да се приспособат на воената состојба, тогаш нам ни требаат неколку недели, речиси денови.
Се разбира, информациите денес патуваат побрзо отколку тогаш, но во основа ништо не се променило освен брзината. Новата парадигма се вкорени и веќе никој не може да ја избрка, односно не се ни труди.
На 26 февруари, францускиот претседател Емануел Макрон набрзина ги собра учесниците на проукраинската конференција во Париз и таму ги соочи сите со фактот дека тој ќе биде тој што ќе направи нова парадигма во Европа, велејќи дека нема да ја исклучи можност за испраќање војници во Украина.
Оттогаш не поминаа ни три недели, а водечките медиуми во Европа, како што е онлајн весникот Политико, пишуваат:
„Шепотените разговори меѓу највлијателните носители на одлуки во ЕУ откриваат нова вознемирувачка вистина: Помина времето кога блокот имаше луксуз да даде приоритет на зелената агенда или да ја подобри конкурентноста. Сега се работи за справување со можен воен конфликт што се наѕира на хоризонтот“.
Циник би можел да каже - Европската унија во последен момент ја „спасила војната“ за да не мора всушност да сфати на што се обврзала.
Пред војната, сличен „спас“ за неисполнетите ветувања беше пандемијата „Ковид-19“, за која често се зборуваше дека, доколку потрае, најверојатно после неа следи голема војна. Некои од овие прогнози сега звучат непријатно прецизно, но ја откриваат и трагичната предвидливост на самиот човек, барем на овој Европеец.
Но, не секој.
Макрон, по очигледното слабеење на улогата на германскиот канцелар, можеби е најмоќниот човек во Европа во моментов, судејќи според слабоста на остатокот од Европа, но овој поранешен инвестициски банкар кој поминал години во корпорацијата на семејството Ротшилд многу греши ако мисли дека Европа еуфорично ќе го следи во таков поход.
Оние кои најгласно пеат „aux armes, citoyens“ не ја пеат истата химна, барем не концептуално, која го следи Макрон. (I)
Франција е длабоко поделена земја.
Ова јасно се виде минатата недела, кога имаше силно противење на француско-украинскиот безбедносен пакт на Макрон во францускиот парламент, од најжестоките десничари, предводени од Марин Ле Пен (чија партија се воздржа од гласање), и најжестоките левичари, предводени од Жан-Лук Меланшон (чија партија гласаше против).
Кога екстремната левица и екстремната десница ќе се најдат на исти позиции во врска со некои важни теми, тоа може да биде показател за уште поголем конфликт што треба да следи, особено ако центарот се распадне и само два спротивни пола останат цврсти.
Но, во овој случај не можеме, а да не ја поздравиме таквата политичка ситуација, затоа што, што и да следеше меѓуполитички, сега е линијата на одбрана на Европа, можеби и светот, од војна која би била неизмерно поголема трагедија од сите лево-десни несогласувања на локални нивоа.
Всушност, Франција мора уште еднаш да добие политичко признание за нејзиниот напредок, во овој случај и за т.н. „крајни“ линии.
Франција не е сама во Европа. Радикалната политика, дури и без разлика на предзнакот, покажува зошто вреди и зошто секогаш ќе има масовна поддршка меѓу народот, бидејќи во време на ваква криза единствената радикална политика може (и мора) да биде доволно силна бариера за бизарните илузии на „сè измеѓу“.
Самите луѓе на Европа мора да развијат сопствено разбирање за политиката со развојот на ситуацијата, тоа е неопходно.
Затоа што она што пред 5 до 10 години требаше да биде синоним за стабилност, тој „лигав, но предвидлив“ центар, се претвори во нешто опасно за самите граѓани.
Не е чудно што станува збор за тоа.
Радикалната политика секогаш мораше да се сведува на народот за да остане релевантна за себе, тоа е неопходно за нивниот опстанок.
Центарот, пак, со години опстојуваше во кули од слонова коска и притоа изгуби секаков контакт со народот, сметајќи дека поддршката од гласачите е потврда за популарност или одобрување.
Не, не е - луѓето го избираат центарот затоа што се преплашени од осцилации, затоа што се принудени да живеат во „модерно“ општество каде што еден отказ или една преголема здравствена сметка претставува трајна трагедија дури и за поширокото семејство.
Но, кога ќе дојде до точка дека центарот нуди трагедии од уште поголема големина, ја губи поддршката, дури и оние кои не се премногу лојални на избирачките места.
Целосно строг центар не ни постои во политичка смисла, евентуално во случај на ад хок партии кои сакаат да ги соберат гласачите кои веќе се откажале од гласачките кутии затоа што „сите се исти“.
Во принцип, наоѓаме две или повеќе огледални забави во центарот.
Едниот се претставува како лев, а другиот како десен центар. Тоа се партии кои знаат што им е основната вредност во поширока општествена смисла, па се маскираат во такви актери.
Но, и левиот и десниот центар имаат само една агенда - моќ, удобност и подмачкување на деловните елити од нивната гранка.
Денес, кога ја гледаме Европа, за војната, оружјето, потребата да се отфрлат мировните преговори, најмногу зборуваат партиите од центарот и оние кои им се придружија во несветите коалиции - на пример, германските Зелени, кои од некогаш важна и примерна проеколошка и антивоена партија станаа милитаристички трубачи кои, трагично, на тој начин ги поткопуваат нивните првично важни причини за постоење.
Се разбира, тоа не значи дека Европа ќе ја спасат „комунистите и фашистите“ во ова предизвикувачко време, такви екстреми всушност веќе не постојат во принцип, освен на некои екстремни маргини кои постојат повеќе како политички куриозитети, а не како релевантни актери.
Радикалната политика што мора да ја спаси Европа е најчесто онаа што за овие времиња се пресели од зоната на центарот во зоната на здравиот разум.
Овие опции се далеку од идеални, но самото време не е ниту идеално, ниту соодветно за копање во нивните недостатоци.
Ако има пожар во вашата куќа, нема да се запрашате дали пожарникарот е добар семеен човек или чека плата за да го изгаси. Тој е таму за да го запре огнот што гори пред него.
Европа нема да ја спасат луѓе со беспрекорно чисти биографии и примерни потези.
Тоа всушност ќе биде една од двете групи несовршени. Има и такви кои поминале низ сопствената политичка катарза, кои еволуирале политички и едноставно ја пронашле својата важност во клучен момент, кои се подготвени да застанат на вистинската страна и да ја направат вистинската работа бидејќи тоа е буквално вистинската работа.
Другата страна е онаа која ќе ги турне клиповите во запчаниците бидејќи во неа го гледаат својот директен и опиплив интерес.
Тие едноставно најдоа подобар начин да ги постигнат своите национални интереси и не се плашат да одат по тој пат, дури и ако се нарекуваат неистомисленици (или уште полошо).
„Радикали“ во денешна Европа се прогласуваат дури и оние кои едноставно го вперуваат прстот кон исток и гласно велат дека ако оваа војна не се прекине сега со целосно отфрлање на милитаризмот, таа ќе го совлада целиот континент.
Да се биде против војната во денешна Европа станува највисокиот чин на храброст, но храброста сè уште не исчезнала.
Доволно е во Европа да засветлат неколку такви точки. Јасно е дека не може да има само две, не може да биде оската Будимпешта-Братислава.
Мора да се запалат уште неколку црвени светла во Европа, можеби жолто што не се брза да се претвори во катаклизма, како што може да биде во моментов во Берлин (иако останува да се види која од неколкуте струи ќе преовладуваат, Олаф Шолц тој не изгледа како човек со железна волја).
Во Првата и Втората светска војна, многу малку земји успеаја да останат неутрални, но тоа не беше невозможно (иако неутралните почесто беа само „полунеутрални“).
Денес е уште потешко бидејќи земјите се затворени во политички и воени сојузи, ЕУ и НАТО, и од нив се очекува да дејствуваат како едно.
Вака зборува Макрон кога ја споменува војната во Европа.
Поаѓа од претпоставката дека земјите мора да ја следат нивната наднационална конструкција, дури и до смрт.
Време е, крајно време е секоја земја да се обиде, барем за себе, да се погрижи нејзиното име да не се најде на трагичната листа на оние кои се во конфликт, ако она што се подготвува експлодира низ целата кујна.
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.advance.hr/tekst/sad-je-trenutak-svaka-zemlja-europe-koja-ne-zeli-zavrsiti-na-tragicnom-popisu-sudionika-novog-velikog-rata-mora-se-izuzeti-i-nesto-poduzeti-taman-i-kroz-radikalnu-politiku/">VIA)</a></i></b>
<a href="https://vecer.mk/">Фото:</a> Профи
