Речиси 49 милиони француски гласачи денеска избраа 577 членови на Националното собрание од 4.000 кандидати во првиот круг од парламентарните избори.
Екстремно десничарската партија Национален собир (РН) на Марин Ле Пен освои 34,2 отсто од гласовите на предвремените парламентарни избори во Франција, покажуваат прелиминарните резултати и излезните анкети.
На второ место е левичарската алијанса „Новиот народен фронт“ со 29,1 отсто од гласовите, додека на трето место е центристичката коалиција на претседателот Емануел Макрон со 21,5 отсто.
Марин Ле Пен ги повика гласачите да се мобилизираат во вториот круг и да и дадат апсолутно мнозинство на листата на „Народен собир“ за да може претседателот на партијата Џордан Бардела да биде следниот премиер. Од друга страна, претседателот Макрон ги повика гласачите да се соберат зад „републиканските и демократски“ кандидати пред вториот круг од 7 јули.
<b>Како функционира вториот круг од изборите</b>
Изборите беа ненадејно распишани од Емануел Макрон, откако неговата партија Преродба претрпе пораз од екстремно десничарската партија Национален собир на Марин Ле Пен на изборите за Европскиот парламент.
Речиси 49 милиони француски гласачи денеска избираа 577 членови на Националното собрание од 4.000 кандидати во првиот круг од парламентарните избори.
Изборите за 577 места во Долниот дом на Националното собрание се одржуваат во два круга во 577 изборни единици.
Составот на новиот парламентарен состав ќе стане јасен дури по 7 јули.
Во првиот круг победува кандидатот кој освоил 50 отсто, а доколку нема, во вториот круг не влегуваат само двајцата главни кандидати, туку сите кои освоиле повеќе од 12,5 отсто. Релативно мнозинство е доволно за победникот.
Французите излегоа на избори во рекорден број. Излезноста беше проценета на 65,5 отсто, додека во 2022 година беше 47,5 отсто.
Првите излезни анкети се совпаѓаат со предизборните анкети, но останува да се види како тоа ќе се претвори во изборни резултати, со оглед на тоа што по првиот круг се очекува формирање на предизборни коалиции и повлекување на други кандидати за да се избегне победа на кандидатот „РН“.
<b>Што следи по победата на десницата на изборите во Франција?</b>
Откако излезните анкети покажаа дека екстремно десничарската партија „Национален митинг“ на Марин Ле Пен победи во првиот круг од парламентарните избори, Ројтерс ги претставува можните сценарија за вториот круг од изборите во Франција.
Во вториот круг обично се соочуваат двајца, тројца, а понекогаш и четворица кандидати. Бидејќи се очекува одзивот да биде голем, проценките се дека во вториот круг по тројца кандидати би можеле да се борат за најмалку 250 пратенички места, објаснува Би-би-си.
Но, некои кандидати би можеле да се откажат пред вториот круг за да им дадат на сојузниците поголеми шанси да ги спречат нивните ривали да победат.
<b>Што ќе се случува?</b>
Во изборните единици каде што ниту еден кандидат не победи целосно во првиот круг, во вториот круг одат првите двајца кандидати, како и секој кандидат со над 12,5 отсто од вкупниот број запишани избирачи во таа изборна единица.
Оној што ќе добие најмногу гласови во вториот круг, ќе го добие местото.
Високиот одѕив во првиот круг значи дека околу 300 изборни единици сега се соочуваат со потенцијален втор круг со тројца кандидати кои, теоретски, го фаворизираат „Националниот собир“.
За да се спречат овие три круга и да се блокира „Националниот собир“, француските политичари од десниот и левиот центар практикуваа „републикански фронт“, при што третопласираниот кандидат се откажува од трката и ги повикува гласачите да излезат со второпласираниот кандидат.
Сите кандидати имаат рок до вторник навечер да одлучат дали ќе се повлечат или ќе излезат во вториот круг.
<b>Каква ќе биде ситуацијата овој пат?</b>
Голем број политички лидери им дадоа насоки на кандидатите и гласачите во првиот круг.
Претседателот Емануел Макрон повика на „широк фронт зад републиканските и демократските кандидати“ за вториот круг, што во суштина значи таргетирање на крајнодесничарскиот „Национален собир“ и левичарската партија „Франција непобедлива“.
Поранешниот премиер Едуар Филип конкретно ги повика кандидатите на неговата партија да се откажат доколку се на третото место и да се соберат зад кандидатите од левата до десниот центар, исклучувајќи ги „Националниот митинг“ и „Неосвоена Франција“.
Социјалистите и „Франција неосвоена“ ги повикаа и третопласираните кандидати да се повлечат од изборите за да ја блокираат партијата на Марин Ле Пен.
<b>Што е следно?</b>
Ефективноста на „Републиканскиот фронт“ ослабе со текот на годините, а многу гласачи повеќе не ги слушаат советите на партиските лидери.
Исто така, можно е кандидатите да одбијат да се откажат од вториот круг и покрај инструкциите од политичкиот штаб во Париз.
Но, преговорите во следните 48 часа ќе бидат клучни и би можеле значително да ги променат резултатите, потенцијално одлучувајќи дали партијата на Марин Ле Пен ќе освои целосно мнозинство во парламентот или не.
Затоа, резултатот од вториот круг е исклучително тешко да се предвиди. Дури и агенциите за гласање повикаа на претпазливост кога станува збор за нивните проекции за победнички позиции.
<b>Габриел Атал: Ниту еден глас не смее да оди кај екстремната десница во вториот круг од парламентарните избори</b>
-Ниту еден глас не смее да оди за Националното собрание и неговиот „катастрофален проект“ во вториот круг од парламентарните избори в недела на 7 јули, изјави вечерва францускиот премиер во заминување Габриел Атал.
„Нашата цел е јасна: да го спречиме Националниот собир (екстремната десница) да добие апсолутно мнозинство во Националното собрание во вториот круг“, рече Атал.
Извори: Ројтерс, ББЦ
