И покрај тоа што се пофали дека две третини од земјите-членки на НАТО достигнале ниво од најмалку два отсто од БДП во одбранбените инвестиции, генералниот секретар на НАТО Марк Руте рече дека тоа е премалку и дека сите европски земји мора да се подготват да инвестираат значително повеќе во одбраната. Иако не наведе бројки, рече дека потребите се приближно 3,7 отсто од БДП.
Тој го кажа ова на дебата во комисиите за надворешна политика и одбрана на Европскиот парламент, каде што ги повика пратениците да придонесат за зголемување на инвестициите во одбраната бидејќи светот стана толку опасен што ова ниво на инвестиции во одбраната не е доволно.
Шефот на НАТО зборуваше и за идниот американски претседател Доналд Трамп и изрази уверување дека непоколебливата трансатлантска алијанса ќе продолжи и за време на неговиот мандат. Но, тој предупреди дека Европејците треба сериозно да ги сфатат повиците на Трамп за поголеми трошоци за одбраната.
– Трамп честопати беше во право и порано. Се согласувам со него. Веројатно во иднина често ќе биде во право. Мора да водиме дијалог со него. Можеме да сметаме на Американците, но тие имаат аргумент кога велат дека во споредба со нив, Европејците трошат премалку за одбрана - изјави Руте.
- Два проценти од БДП е далеку под потребното. Или почнете да инвестирате повеќе или во рок од пет години запишете се на курс по руски јазик или одете во Нов Зеланд - рече шефот на НАТО.
Руте рече дека руската економија се префрлила на воена економија и тие произведуваат оружје и опрема многу брзо, многу побрзо од НАТО. А руската економија, вели тој, не е толку голема, таа е приближно еднаква на економиите на Холандија и Белгија заедно.
Генералниот секретар на НАТО рече дека може да ги разбере и повиците за создавање „европско НАТО“, односно силна структура за одбрана на Европа. Но, смета тој, реализацијата на таквата идеја е илузија.
- Ако сакате да создадете европско НАТО тогаш заборавете на 2 отсто од БДП за одбрана. Тогаш ќе ти требаат 8 или 9 проценти и тоа десет години, ако сакате НАТО без САД. Американците издвојуваат над 60 проценти од вкупниот придонес на сите членки на НАТО заедно. Значи, останатите 31 членка, вклучително и Канада, издвојуваат помалку од 40 проценти.
Значи, илузија е да се има европско НАТО за помалку од 15 до 20 години. И зошто би имале кога трансатлантската алијанса ни служи толку добро од Втората светска војна до денес, рече Руте.
Тој повика не само на повеќе, туку и на попаметни трошоци за одбраната.
Генералниот секретар на НАТО рече дека Русија ги засилува напорите за дестабилизација на Европската унија и земјите-членки на НАТО. Тој предупреди дека сојузот на Русија со Кина, Иран и Северна Кореја исто така се зајакнува и дека Европејците треба сериозно да ги сфатат таквите закани.
За време на дебатата, хрватските пратеници Тонино Пицула и Давор Иво Штиер го прашаа шефот на НАТО за Босна и Херцеговина и Западен Балкан. Руте рече дека ситуацијата во Босна и Херцеговина, како и тензиите во односите меѓу Косово и Србија се клучни теми за безбедноста во регионот. Тој рече дека НАТО, во соработка со ЕРУ, нема да дозволи безбедносен вакуум ниту во БиХ, ниту на друго место во регионот на Западен Балкан.
