За 14 дена се одржуваат американските претседателски избори, а судејќи по бројните анкети кои излегуваат деновиве, ќе биде исклучително тесна трка до самиот крај.
Доналд Трамп и Камала Харис се речиси целосно изедначени во клучните држави. Харис има мала предност на национално ниво, но, како што знаеме, американските избори не се одредуваат според мнозинството гласови, туку според тоа колку електорски гласови по сојузна држава, што значи дека само околу седум од нив се клучни.
Да се потсетиме и како Хилари Клинтон го освои мнозинството на национално ниво во 2016 година, но не стана претседател бидејќи Трамп успеа да победи во важни сојузни држави. Има многу индикации дека би можеле да видиме повторување на ваквото сценарио за две недели.
14 дена се малку и многу, во зависност од тоа како го земате.
Актуелните трендови не им одат во прилог на демократите, без разлика колку Камала Харис се обидуваше да се огради од фактот дека таа всушност е клучен дел од оваа администрација веќе четири години.
За време на нејзиниот мандат, Израел ги пустоши Либан и Појасот Газа, а руската армија освојува сè поголема територија во источна Украина. Секој ден додека тоа трае дел од гласачите резигнирано одлучуваат дека ќе ги прескокнат овие избори, а некои може и да ја сменат страната преминувајќи за Трамп.
Надворешната политика веројатно не предизвикува големи пребегнувања на демократските гласачи затоа што ако тие се незадоволни од масакрот на палестинските цивили, а многумина се незадоволни, тогаш тие не можат да го видат „помалото зло“ во Трамп, згора на тоа, знаејќи го неговиот однос кон Блискиот Исток, во овој сегмент од приказната тој е веројатно многу „поголемо зло“.
Сепак, апатијата на гласачите работи и во негова корист - доколку демократските гласачи решат да не излезат на гласање на 5 ноември, тоа, се разбира, му користи.
На пример, познато е дека традиционално речиси сите американски малцинства имаат тенденција да избираат демократски претставници.
Не дека овие прават многу за нив, но барем треба да се преправаат дека стојат на нивните декларирани принципи за инклузивност, човекови права итн.
Но, оваа година демократите можат да заборават на гласовите на голем број американски муслимани кои знаат дека уништувањето на палестинската енклава се случува со благослов на администрацијата на Бајден, вклучувајќи го и самиот Бајден и неговата потпретседателка Харис.
Тешко е да се каже дали овие аспекти ќе бидат доволни за да се вратат републиканците во Белата куќа, но тие сигурно ќе играат улога.
На вакви тесни избори секој фактор е важен и може да биде одлучувачки.
Земете ги последните избори, Трамп загуби во голема мера поради фактот што неговите шанси беа скратени од пандемијата „Ковид-19“.
Тешко беше да се очекува дека некој ќе може да ја задржи власта по таков удар.
Гласачките ливчиња се едно од последните места каде граѓаните можеа да го покажат својот гнев, а Трамп не можеше да излезе од таа ситуација. Според последните податоци, пандемијата однела 1.219.487 животи во САД, што е многу високо кога се гледа соодносот на починати на милион жители - 3.642 смртни случаи (14-то место во светот).
Па, некои земји беа уште многу полоши, но нивните политички ситуации очигледно толку хронично немаат опции што властите не се ни казнети (инаку, во „топ 10“ мртви по население, има дури 4 земји од првите СФРЈ: Хрватска, Босна и Херцеговина, Црна Гора и Северна Македонија, а остатокот од врвот на црната листа во голема мера е исполнет со земјите од поранешна Австро-Унгарија, вклучувајќи ги Чешка, Унгарија, Словачка, а остатокот не е далеку, Бугарија, единствениот „натрапник“ е Грузија).
Интересно е што Трамп никогаш, или барем не често, го спомнал фактот дека без пандемијата на коронавирус, веројатно ќе добиеше втор мандат.
Наместо тоа, тој се одлучи за приказна за украдени избори, за кои е тешко да се обезбеди некој конкретен доказ, барем ако зборуваме за докази кои би биле јасни на сите.
Но, Трамп отсекогаш се потпирал на теоријата за „големата лага“ која мора да се повторува додека не стане вистина, што покажува дека тој сè уште многу добро го познава својот електорат.
Гледајќи ги неговите кампањи, мора да се признае дека повторно успеа да ги мотивира и многумина заборавија дека неговиот прв мандат е полн со неисполнети големи ветувања.
Се разбира, секој политичар, особено оној кој е ограничен со бројот на мандати, ќе каже дека му треба уште еден за да ја „заврши работата“. Трамп секако не е исклучок.
Неговите противници, од друга страна, се обидуваат да го прикажат како диктатор во подем, тврдејќи дека ако Трамп победи на изборите, тоа ќе бидат „последни избори“, веројатно сугерирајќи дека ќе ја укине демократијата и ќе се прогласи за доживотен император.
Повторно, како и во случајот со самиот Трамп, колку е поголема изјавата со поинтензивното повторување доведува до посилна мотивација на гласачите, но всушност и до целосна поларизација на општеството.
Двете страни се доведоа до тој степен што нема да можат да се помират или смират, кој и да победи.
Демократската страна е толку преплашена од разговорите за крајот на демократијата што многу од нив ќе бидат на улица истата вечер доколку Трамп победи на 5 ноември (всушност, сосема е можно да не го знаеме ни резултатот истата ноќ, особено ако има долги пребројувања во неизвесни состојби).
Републиканците, пак, се подеднакво зрели за „хаос“ доколку нивниот човек не победи, иако во нивниот случај тоа може да се очекува и порано, и поголема, но и пократка ескалација, како што видовме во нападот на зградата на Конгресот на 6 јануари 2021 година.
Кога Трамп победи во 2016 година, по објавувањето на резултатите, рускиот националист Владимир Жириновски, сега починат, <a href="https://www.washingtonpost.com/video/world/russian-nationalist-politician-toasts-trump-victory/2016/11/09/820129b8-a68e-11e6-ba46-53db57f0e351_video.html">отвори шампањ </a>прославувајќи го она што му се чинеше дека е сосема нов почеток на односите меѓу Москва и Вашингтон, речиси како да верува дека Русија има „ нејзин човек“ во Белата куќа.
Наскоро нему и на сите руски функционери, вклучително и на самиот Путин, му стана многу јасно дека тоа нема да биде така.
Можеби малку полесно отколку во времето на демократите, но тоа се речиси финеси.
Некои ќе речат дека Трамп за време на првиот мандат не бил „Трамп“, односно неговата способност за донесување одлуки била значително намалена поради фактот што бил опкружен со актери чија главна задача била да ги попречуваат неговите идеи.
Денес е уште појасно, бидејќи голем број од истите тие функционери отворено зборуваат против Трамп, а некои ја поддржуваат Камала Харис.
Може ли да се каже дека тоа навистина беше мандат на Трамп кога знаеме дека Џон Болтон, Х.Р.Мекмастер, Мајк Помпео и Мајк Пенс ја сочинуваа неговото „друштво“?
Ова секако е нешто што мора да се земе предвид кога се зборува за потенцијален нов мандат на Трамп.
Тој би можел да изгледа сосема поинаку затоа што е малку веројатно дека „системот“ (длабоката држава или како што сакаме да го наречеме тој процес) би можел двапати да ги наметне истите ограничувања на Трамп.
Кој знае, можеби вториот мандат на Трамп ќе биде нешто што, да беше жив, Жириновски пак ќе го отвореше шампањот.
Во исто време, властите во Киев со најголем трепет ќе го чекаат на 5 ноември.
Ако Трамп победи, дали тоа е крајот на западната поддршка за Украина?
Многумина се сомневаат во тоа, но нема гаранција дека ќе биде така.
Трамп може многу брзо да се сврти, тоа го знаат сите, а Зеленски требаше да се оттргне од жаргонот што не поминува во случај на промена на власта во Америка.
Тврдењата дека Украина ќе биде „бастион на демократијата и западните вредности“ и дека затоа е неопходно да се поддржи, нема да значат многу за Трамп, згора на тоа, сето тоа се фрази кои само го потсетуваат на неговите политички непријатели дома.
Зеленски во последен момент извади нешто ново, нешто што може да им се допадне на типичните „трамписти“ кои чекаат да влезат во Белата куќа - украинските ресурси, но можеби е предоцна и премногу наивно.
<b><i>(Vecer.mk <a href="https://www.advance.hr/tekst/dva-tjedna-do-americkih-izbora-je-li-pokojni-zirinovski-otvarao-sampanjac-osam-godina-prerano/">VIA)</a></i></b>