Возачите веќе ги чувствуваат последиците од еколошките размислувања од Брисел.
Со пропишување високи казни за прекумерни емисии на CO2, а потоа и со одлука за забрана на продажба на нови автомобили на бензин и дизел по 2035 година - барем оние што не користат е-горива со неутрален CO2 - производителите на автомобили се принудени да инвестираат многу во нови решенија за погон и општата електрификација на погонските агрегати, а целата приказна на крајот е повеќе или помалку платена од крајните корисници.
Значи, од самите возачи.
Секој што влегол во салон за автомобили во последните година или две, сигурно видел дека новите автомобили се во просек најмалку 20 проценти поскапи отколку што биле порано.
Секако, тоа има директно влијание и на цените на половните автомобили, чија вредност автоматски се зголеми со поскапувањето на новите автомобили.
Сепак, лошите вести за возачите не завршуваат тука.
Откако веќе директно влијаеја на поскапувањето на автомобилите сакајќи да ги намалат емисиите на CO2 од сообраќајот, сега истото ќе го сторат и со гумите во Брисел, за да ги спасат шумите ширум светот.
Ова јасно може да се прочита од новата Регулатива, која има за цел да ја спречи продажбата на производи поврзани со уништувањето на шумите, односно расчистувањето на автохтоните шуми, со цел да се организираат насади на територијата на Европската Унија.
Како по ѓаволите, покрај кафето, сојата, какаото, палминото масло, говедското месо и дрвото, на списокот на производи вклучени во оваа Регулатива во последен момент се најде и гума, што е особено проблематично за гумената индустрија.
Имено, од гуменото дрво се истиснува белата млечна течност, која поради својата еластичност, цврстина на истегнување и отпорност на внатрешно загревање е само совршена, па дури и незаменлива во производството на автомобилски гуми.
Затоа, целта е благородна, дотолку повеќе што предлагачите на оваа регулатива презентираа навистина застрашувачки податоци за количината на прашума исчистена во последните децении, со цел да се создадат плантажи со гума, особено во Индонезија, Тајланд и остатокот од Југоисточниот дел на Азија, која е лидер во одгледувањето на оваа култура.
Од друга страна, се чини дека тоа е уште еден куршум во нога на Европската унија.
Меѓу другото, затоа што индиректната забрана за подигање нови насади со гумени дрвја неминовно негативно ќе влијае на достапноста на суровините.
И токму како што индустриските аналитичари предвидуваат раст на побарувачката од 30 отсто до 2030 година.
Нема сомнеж дека тоа ќе ги намали производните капацитети во погоните на Континентал, Мишелин, Пирели..., но следствено и зголемување на цената на автомобилските гуми во Европа.
Дали тоа ќе ги спаси дождовните шуми во светот?
Тешко, колку што Регулативата предвидува дека сите постоечки насади мора да бидат геолокализирани за да се спречи понатамошно уништување на шумите, па дури и им се заканува на трговците со парична казна од 4 отсто од годишниот промет, доколку се докаже дека ставиле гума од одгледувано дрво гума на нова плантажа на пазарот.
Кога Регулативата ќе стапи на сила - таа треба да почне да се применува од 30 декември 2024 година, но апликацијата неодамна беше продолжена во Брисел за една година со цел производителите да се прилагодат на новите правила на игра - тие правила ќе важат само во Европската Унија, а нема да значи ништо во Азија, Африка, Соединетите Американски Држави...
Дека приказната за поскапување на гумите не е градба без основа, потврдува и одговорот што стигна од Вулкан, најголемиот хрватски дистрибутер на гуми за моторни возила.
Според нивните проценки, гумите догодина би можеле да поскапат за најмалку 5 отсто поради Правилникот за спречување на уништувањето на шумите, односно уште пред да стапи во сила самата Регулатива.
Се плашиме да предвидиме какво поскапување ќе следи во 2026 година.
