ТРАГЕДИЈАТА НА МАКРОН во 4 чина

Приказната за претседателствувањето на Емануел Макрон, која кулминираше со неговата одлука на 9 јуни да го распушти француското Национално собрание и да распише нови парламентарни избори, е трагедија во четири чина, пишува Фајненшл тајмс.

Првиот чин беа претседателските избори во 2017 година. Политички, новата партија беше доволно широка за да му помогне на Макрон лесно да ја победи Марин Ле Пен на претседателските избори и потоа да освои големо мнозинство на законодавните избори што следеа. Политички гледано, тоа му овозможи да ги премине традиционалните црвени линии и на левата и десната страна.

Вториот чин е зголеменото незадоволство од стилот и содржината на неговото претседателствување. Тој се сметаше  дека владее без консултации, додека неговата неподготвеност да ја користи прераспределбата за да ја намали нееднаквоста ја поттикна перцепцијата дека тој е „претседател на богатите“.

Во отсуство на остварливи алтернативи на левиот и десниот центар, гласачите беа привлечени до крајности, при што популистите од крајната десница ги оцрнуваат имигрантите, а популистите на крајната левица, што ја одразува долгогодишната француска марксистичка традиција, спротивставувајќи се на богатите. Во третиот чин, вториот мандат на Макрон го ослабна политичкиот центар. Неговата партија не успеа да обезбеди апсолутно мнозинство на парламентарните избори во 2022 година, принудувајќи ја владата да се потпре или на гласовите на мала партија од десниот центар или на употребата на член од уставот што ѝ дозволува да донесува мерки без гласање.

Гласачите, кои не се грижеа многу за самиот Европски парламент, ги третираа европските избори во Меј како референдум за Макрон, кој сега е широко несакан. Со оглед на катастрофалниот исход за неговата партија на гласачките кутии, претседателот одлучи да го распушти парламентот.

Што нè носи до четвртиот и последен чин: парламентарните избори. Центарот се намали, а одвратноста кон Макрон, пак, доведе до одбивност кон неговата партија.

Изборниот систем, во кој само партиите што добиваат поддршка од над 12,5 отсто од запишаните гласачи во првиот круг, не им дава голема шанса на кандидатите од малите партии. Како резултат на тоа, дел од она што остана од левиот центар се приклучи на крајната левица во коалицијата позната како Нов народен фронт; а дел од она што остана од десниот центар влезе во пакт со крајнодесничарскиот Национален собир.

Повеќето гласачи велат дека нема да гласаат за централна партија, така што нивниот единствен релевантен избор е меѓу коалициите во двете крајности.

РН нуди чисто популистичка агенда, заснована на тврдокорната имиграциска политика и протекционизам. Нејзината економска програма е главно последователна мисла, нефинансиран список со подароци за различни групи незадоволни гласачи.

Програмата NPF е внатрешно покохерентна. Таа бара голема прераспределба од богатите на сиромашните и од компаниите на работниците, под претпоставка дека тоа нема да влијае на растот. Тие вклучуваат маргинална даночна стапка од 90 отсто на приходот, даночна стапка од 100 отсто за наследство во вредност од повеќе од 12 милиони евра и повторно воведување значителен данок на богатство. Доколку бидат усвоени, двете програми најверојатно ќе доведат до голема финансиска и економска криза.

Двата најверојатни исходи од претстојните избори се апсолутно мнозинство за екстремната десница, принудувајќи го Макрон да назначи премиер од РН (што, тој се надева, за возврат ќе ја разоткрие неспособноста на партијата и ќе ги промени изгледите за претседателските избори) . избори 2027), или, поверојатно, ситуација во која ниту екстремите ниту центарот немаат мнозинство во Националното собрание.

Во друго сценарио, би било тешко да се види како може да се состави мнозинска администрација. Новата влада формирана под овие околности нема да може да направи многу и ќе биде принудена да се потпре на член 49:3 за да ја донесе својата законодавна агенда. Иронично, резултатот од жедта на гласачите за промени може да биде парализа.

Од оваа приказна во четири чина може да се извлечат многу поуки. Главната е дека создавањето на нова централна партија се покажа како опасна стратегија. На отпорна демократија и требаат функционални партии на левиот и десниот центар. Тие на крајот може повторно да се појават, но патувањето веројатно ќе биде напорно.