ТОА ШТО НЕ МОЖЕШЕ ЗА 14 ГОДИНИ, УСПЕА ЗА 10 ДЕНА: Кои се луѓето кои го соборија Башар Ал Асад?

Режимот на Башар ал Асад, кој траеше 24 години, беше соборен за само десет дена... Сириската влада падна откако бунтовничките сили навлегоа во Дамаск, и по неколкудневниот пробив и заземање на клучните градови низ земјата каде што беа граѓански немири беснее околу 14 години.

Сирискиот претседател Башар Ал Асад ја напушти земјата, а бунтовниците влегоа во резиденцијата на премиерот Мохамад Гази ал Џалали, кој кога беше јасно дека бунтовниците пристигнуваат во главниот град рече дека е подготвен да „подаде рака“. на опозицијата и ја предаде власта мирно.

„Јас сум дома, не заминав затоа што припаѓам на оваа земја“, рече премиерот, најавувајќи дека во недела ќе оди во неговиот кабинет, истовремено повикувајќи го народот да не ги уништува државните институции. .

Набљудувач на војната на сириската опозиција Рами Абдурахман рече дека Асад ја напуштил земјата со лет од Дамаск рано во неделата. Се додека премиерот Џалили не се осврна на извештаите за заминувањето на Асад и не рече дека разговарал со него во саботата вечерта и тоа е тоа ...

Опозициските борци упаднаа во сириската престолнина во брзата криза што изненади голем дел од светот. Сириската армија ги остави клучните градови со мал отпор. Она што сега е важно да се знае е кои се овие борци од опозицијата? Што ќе се случи сега кога ја преземаат контролата врз Дамаск?

Еве краток преглед на она што се случи во изминатите неколку дена и како се промени судбината на Асад и неговиот режим речиси преку ноќ.

Соборувањето на власта е единствената цел

Тоа беше првпат опозициските сили да стигнат до предградијата на сириската престолнина од 2018 година, кога трупите на земјата ја вратија областа по долгогодишна опсада. Борците се предводени од најмоќната сириска бунтовничка група Хајат Тахрир ал-Шам или ХТС, заедно со чадор група сириски милитанти поддржани од Турција наречени Сириска национална армија. И двете се вкоренети на северозапад. Тие започнаа шокантна офанзива на 27 ноември со вооружени лица кои го зазедоа Алепо, најголемиот град во Сирија, и централниот град Хама, четвртиот по големина.

ХТС потекнува од Ал Каеда и се смета за терористичка организација од страна на САД и Обединетите нации. Но, групата рече дека ги прекинала врските со Ал Каеда во последниве години, а експертите велат дека ХТС се обидела да се промени во последниве години, фокусирајќи се на промовирање цивилна влада на нивна територија, како и на воена акција.

Водачот на ХТС, Абу Мохамед ал Голани, во четвртокот изјави дека целта на офанзивата е да се собори владата на Асад.

Што сега?

ХТС и Сириската национална армија понекогаш беа сојузници и ривали, а нивните цели може да се разликуваат.

Милитантите поддржани од Турција се исто така заинтересирани за создавање тампон зона во близина на турската граница за да ги задржат курдските милитанти во конфликт со Анкара. Турција беше силен поддржувач на борците кои сакаат да го соборат Асад, но неодамна повика на помирување, а турските власти остро ги отфрлија тврдењата за каква било вмешаност во тековната офанзива.

Дали ХТС и Сириската национална армија ќе работат заедно по падот на Асад или повторно ќе се свртат еден против друг е големо прашање, пишува Euronews.

Кој ќе ја искористи шансата?

Како што започна брзата офанзива против сириската влада на север, вооружените опозициски групи се мобилизираа и на други места. Локално се окупирани јужните области на Свеида и Дар. Свеида е центар на сириското верско малцинство Друзи и беше место на редовни антивладини протести дури и откако Асад навидум ја консолидираше својата контрола над областа.

Дара е сунитска муслиманска област која се сметаше за лулка на бунтот против владеењето на Асад што избувна во 2011 година. Дара беше повторно преземена од сириските владини трупи во 2018 година, но бунтовниците остануваат во некои области. Во последниве години, Дара беше во состојба на „непријатна тишина“ според договорот за прекин на огнот со посредство на Русија.

Поголемиот дел од источна Сирија е под контрола на Сириските демократски сили, група предводена од Курдите, поддржана од Соединетите Држави, која во минатото се судри со повеќето други вооружени групи во земјата. Сириската влада сега има одредена контрола врз само три од 14 главни градови на провинцијата: Дамаск, Латакија и Тартус.

Што понатаму?

Изгледа дека бегалецот Асад е оставен да се грижи за себе бидејќи сојузниците Русија и Иран се одвлечени од други конфликти, а Хезболах со седиште во Либан е ослабен од војната со Израел, кој сега е под кревок прекин на огнот.

Специјалниот пратеник на Обединетите нации за Сирија, Геир Педерсен, повика на итни разговори во Женева за да се обезбеди „уредна политичка транзиција“, велејќи дека ситуацијата се менува од минута во минута. Тој се состана со министрите за надворешни работи и високи дипломати од осум клучни земји, меѓу кои Саудиска Арабија, Русија, Египет, Турција и Иран на маргините на самитот во Доха.

Водачот на главната бунтовничка група ХТС, Абу Мохамед Ал-Џавлани, вети дека ќе ја насочи Сирија кон „поплуралистичка и демократска“ иднина. Оптимизмот е поддржан од ОН и меѓународната заедница, но скептиците укажуваат на насилното минато на ХТС...

Групата ја следат обвинувањата за кршење на човековите права, а нејзината поранешна врска со Ал Каеда е причина за загриженост. Во исто време, Ал Каеда веќе ги охрабрува и ги повикува бунтовниците да бидат непријателски настроени кон „Евреите и крстоносците“, термин кој се користи за опишување на сите христијани, што дополнително го зголемува стравот меѓу малцинските заедници во Сирија, пишува Би-Би-Си.

Да потсетиме дека Сирија е земја со бројни етнички и верски малцинства, вклучително и Алавити, Христијани и Курди, кои имаат причина да се плашат од владеењето на сунитските исламистички бунтовници. Историските тензии меѓу религиозните групи и годините на репресија од страна на режимот на Асад оставија длабоки поделби што може дополнително да ја комплицираат транзицијата.

Иако постојат охрабрувачки знаци дека транзицијата на власта би можела да се одвива релативно мирно, постои сериозен ризик Сирија да го следи патот на Либија, но и нејзиното блиско минато по 2011 година, односно да западне во хаосот на конфликтот меѓу повеќе вооружени фракции. Прашањето е дали ХТС има сила, дури и да ги исполни своите демократски ветувања, да ја задржи контролата над поголемиот дел од Сирија и да ја обезбеди стабилноста на земјата.

Судбината на Сирија зависи од способноста на новата влада да обезбеди стабилност, да ги заштити правата на малцинствата и да избегне враќање на насилството. Ако транзицијата не успее, земјата би можела повторно да се втурне во долготраен конфликт без контрола, со катастрофални последици за регионот.

Додека меѓународната заедница внимателно ја следи ситуацијата, иднината на Сирија останува неизвесна, балансирајќи помеѓу потенцијалното демократско обновување и враќањето на хаосот.