Планината Тамбора го промени светот кога еруптираше индонезискиот вулкан во 1815 година.
Тоа беше најмоќната ерупција во историјата.
Следеше „година без лето“ - глобалните температури паднаа, посевите пропаднаа, луѓето гладуваа, пандемијата на колера се прошири и десетици илјади починаа, јавува <a href="https://edition.cnn.com/2024/12/24/climate/massive-volcano-eruption-climate/index.html">Си-Ен-Ен.</a>
Оттогаш еруптираа многу вулкани, но Тамбора останува последната голема ерупција.
Повеќе од 200 години подоцна, научниците предупредуваат дека може да се случи уште една.
Маркус Стофел, професор по клима на Универзитетот во Женева рече дека не е прашање дали тоа ќе се случи, туку кога.
Сега светот е погусто населен и веќе загреан од климатските промени.
- Следната масивна ерупција ќе предизвика климатски хаос, човештвото нема план - предупредува Стофел.
За време на ерупцијата се исфрла мешавина од лава, пепел и гасови, вклучително и јаглерод диоксид, кој ја загрева планетата.
Кога станува збор за влијанијата врз климата, научниците се повеќе заинтересирани за сулфур диоксид, кој ерупцијата може да го подигне низ тропосферата и во стратосферата.
После тоа, се формираат ситни аеросолни честички кои ја расфрлаат сончевата светлина, ја рефлектираат назад во вселената и ја ладат планетата долу.
Додека светот се бори со глобалното затоплување, периодот на ладење може да звучи позитивно, но научниците велат дека вистината е токму спротивната.
Освен што ерупцијата може да ги уништи околните градови, тие предупредуваат дека долгорочните ефекти може да бидат катаклизмични.
Постуденото време, помалата сончева светлина и промените во врнежите би можеле да влијаат на глобалното производство на храна и потенцијално да доведат до политичка тензија, па дури и до војна, истакнува <a href="https://edition.cnn.com/2024/12/24/climate/massive-volcano-eruption-climate/index.html">Си-Ен-Ен.</a>
Човечкиот и економскиот биланс би бил огромен, забележуваат научниците. Во екстремно сценарио слично на Тамбора, економските загуби би можеле да достигнат повеќе од 3,6 трилиони долари само во првата година.
Ладењето нема да понуди никакво олеснување од климатските промени бидејќи за неколку години планетата ќе се врати на она што беше порано, а следната ерупција може да се случи каде било.
Постојат области кои научниците ги набљудуваат, иако е невозможно точно да се предвидат, вклучувајќи ја Индонезија, еден од вулкански најактивните региони на планетата, и Јелоустоун во западниот дел на САД, кој не доживеал голема ерупција во стотици илјадници години.
Фото: Вулканска ерупција, илустрација, профи
