Иран можеби го преиспитува обемот и формата на својата
планирана одмазда против Израел по атентатот на политичкиот лидер на Хамас
Исмаил Ханије, но официјалните лица велат дека отсуството на експлицитна
поддршка од муслиманските земји за ирански воен одговор веројатно нема да го
одврати.
Во меѓувреме, израелските власти, наводно, заклучиле дека
либанската милитантна група Хезболах е решена да започне напад во наредните
денови како одговор на убиството на главниот командант Фуад Шукр, но не е јасно
до кој степен ќе се координира со Иран, пишува Гардијан.
Американски и израелски извори, наводно, рекле во последните
денови дека Техеран сè уште одлучува за обемот и опсегот на својот одговор по
значителниот дипломатски притисок да избегне цивилни жртви. Се чини дека Иран
ќе ги таргетира одговорните за нападот, особено Мосад и неговите агенции,
наместо цивили.
На состанокот на Организацијата за исламска соработка (ОИЦ)
во Џеда оваа недела, убиството на Ханије беше едногласно осудено, при што
членовите истакнаа дека тоа е флагрантно кршење на меѓународното право и на
суверенитетот, територијалниот интегритет и националната безбедност на Иран.
Сепак, не беше дадена формална колективна поддршка за
нападот на Иран врз Израел, а пакистанскиот министер за надворешни работи,
Исхак Дар, во својот говор повика на ладни глави и истрајност на дипломатскиот
пат - велејќи дека атентатот мора да се одмазди, но дека „не смееме го исполни
планот на Бенјамин Нетанјаху за поширока војна“. Тој рече дека израелскиот
премиер се обидува да постави стапица.
Во средата, Нетанјаху им рече на војниците за време на
посетата на базата за регрутирање Тел Хашомер дека Израел е „подготвен да се
брани, како и да нападне... Ние сме решени да се браниме“.
Земјата се подготвува за одговор од Иран и либанската
милитантна група Хезболах, чиј воен водач, Шукр, беше убиен во Бејрут минатата
недела од Израел.
Болниците на северот на Израел и Либан се подготвуваат за
можен прилив на ранети. Командата за домашен фронт на Израел испрати баталјони
за пребарување и спасување во големите градови оваа недела, а големите собири
на отворено во северен Израел се забранети.
Сепак, Израел сè уште не наметнал строги ограничувања на
цивилната активност или не ги променил упатствата за итни случаи: очигледно не
сака да издаде предупредување прерано за да им дозволи на Иран или Хезболах да
ги приспособат своите планови.
Во обид да оживее поширока и веродостојна дипломатска
офанзива против Израел, Малезија на состанокот во Џеда предложи да се одржи
ревидирана итна седница на Генералното собрание на ОН и да се обиде да ги
спроведе советодавните мислења на Меѓународниот суд на правдата за политиката
на израелското населување. .
На споредна средба меѓу министерот за надворешни работи на
Јордан, Ајман Сафади, и вршителот на должноста министер за надворешни работи на
Иран, Али Багери, во Џеда - втора во исто толку дена - Јордан рече дека ќе
собори ирански проектили или беспилотни летала доколку тие влезат во
јорданскиот воздушен простор на пат кон Израел.
Сафади изјави за Си-Ен-Ен: „Нашата порака беше јасна и за
Иранците и за Израелците, дека нема да бидеме бојно поле за никого. Нема да
дозволиме никој, колку што можеме, да го наруши нашиот воздушен простор. Нашата
прва одговорност е да Нашиот народ, да го заштитиме суверенитетот на нашата земја
и безбедноста на нашиот народ. нашиот народ, а тоа е ставот што им го
соопштивме и на Иранците и на Израелците во многу недвосмислена смисла“
Во интервју за агенцијата Франс прес, Багери го обвини
Израел - кој не ја коментираше смртта на Ханије - дека сака да ја „прошири
војната“ во регионот, додека процени дека „нема ниту капацитет, ниту сила“ да
се бори. Иран.
Реформистичкиот ирански печат објави тврдења дека одлуката
да се воздржи од одмазда ќе го зголеми престижот на Иран во регионот, ќе ја
интензивира изолацијата на Израел, па дури и ќе значи дека Иран ќе заслужи мир.
САД рекоа дека испраќаат пораки до Иран дека нападот би бил
контрапродуктивен и тврдат дека повторно собрале воен сојуз за одбрана на
Израел што беше воспоставен во април за време на последниот судир меѓу Иран и
Израел.
САД, исто така, му кажуваат на Иран дека Израел и Хамас
можеби се блиску до постигнување договор за прекин на огнот, но експлицитни
докази за тоа остануваат слаби и постојано им се најавуваа на земјите во
регионот, но договорот честопати беше недостижен.
Францускиот претседател Емануел Макрон по вторпат го повика
новиот ирански претседател Масуд Пезешкијан да ги покани него и израелскиот
премиер да не се впуштаат во циклус на насилство.
Сепак, Пезешкијан рече дека Иран „никогаш нема да молчи за
агресија против неговите интереси и безбедност“.
Тој му порача на Макрон дека западните земји треба да
направат повеќе за да извршат притисок врз Израел. „Ако САД и западните земји
навистина сакаат да спречат војна во регионот, тие мора да го принудат овој
режим (Израел, op.aut.) да го запре геноцидот и нападите врз Газа и да прифати
прекин на огнот“, рече Пезешкијан.
Слична порака за деескалација на Багери испрати и
британскиот министер за надворешни работи Дејвид Ламија.
Иран е огорчен што Велика Британија, Франција и САД не се
подготвени да го осудат убиството на Ханије, а иранските дипломати не гледаат
докази дека Израел ќе направи нови отстапки за договорот за прекин на огнот.
Иран, исто така, тврди дека неспособноста на Советот за безбедност на ОН
колективно да го осуди атентатот, му остави на Иран друга опција освен да преземе
еднострана воена акција.
Но, како што времето помеѓу атентатот и одговорот на Иран се
приближува две недели, официјалните лица се повеќе известуваат дека Иран нема
намера да предизвика регионална војна или да предизвика масовни цивилни жртви
во Израел.
Иран е попречен и од последните фази на формирање на нова
влада, која најверојатно ќе биде поднесена до парламентот за потврда во недела.
Пезешкијан нагласува дека се обидува да формира влада на национално единство, а
не само администрација предводена од реформската фракција.
Новата влада се соочува и со гнев во јавноста поради
објавувањето видео на кое се гледа како припадници на „полицијата за морал“
апсат и тепаат две тинејџерки. Инцидентот се случи во Техеран пред изборот на
новата влада, но Пезешкијан повика на истрага за случајот. Беа забележани и
голем број егзекуции.