Банките остануваат БЕЗ ПРИХОДИ ОД „ОБРАБОТКА“ НА КРЕДИТИ? - Така сметаат во Црна Гора, а кај нас?

Банките немаат право да наплатат повеќе за трошоците за обработка на кредитите, а граѓаните кои платиле може да побараат враќање на средствата. Така барем смета црногорскиот центар за заштита на потрошувачите, повикувајќи се на неодамнешната пресуда на Вишиот суд за случајот со банка.

Додека Централната банка на Црна Гора укажува на обврската на банкарите да го усогласат своето работење со таа пресуда, од Здружението на банки најавуваат дека ќе побараат преиспитување на ваквата судска одлука, пренесува РТЦГ.

Сите што се задолжувале во претходниот период, покрај каматата, на банките им ги плаќале и трошоците за обработка на кредитите од 1 до 1,7 отсто.

Според Милош Вукчевиќ, адвокат на ЦЕЗАП, кој подигнал кредит од десет илјади евра, минималната сума што банката му ја земала била од 100 до 150 евра при обработката на кредитот.

Ако кредитите беа поголеми за 50-100 илјади, на пример, имаше 1.000 или 1.500 евра“, рече Вукчевиќ.

Според Центарот за заштита на потрошувачите, нема да можат да наплатат повеќе. Тие се повикуваат на правосилната пресуда на Вишиот суд, кој неодамна пресуди во корист на граѓаните и и забрани на Црногорската трговска банка да ги наплатува трошоците за обработка на кредитите, па сметаат дека оваа одлука треба да ги обврзе и другите банки.

„Централната банка, во комуникација со Здружението на банки, укажа на обврската на доверителите да го усогласат своето работење со законот за заштита на потрошувачите, на начин наведен во предметната пресуда“, велат од ЦБЦГ.

Здружението на банки, пак, тврди дека пресудата на Вишиот суд ја обврзува само тужената банка. Тие најавуваат дека ќе побараат преиспитување на оваа пресуда пред Врховниот суд бидејќи, како што наведуваат, забраната за наплата на трошоците за процесуирање на кредитите на сите банки би го загрозила финансискиот систем и би го намалила кредитирањето на граѓаните и бизнисите

Доколку останатите банки продолжат со старата практика, од Центарот за заштита на потрошувачите најавуваат нови тужби. И тоа не е се.

„Доколку банката незаконски ги наплатила овие трошоци и доколку таквата договорна одредба во нивните договори за заем е ништовна, односно не е во согласност со законот, постои отворен простор за утврдување на нејзината ништовност и по враќањето на средствата врз основа на неоправдано богатење Во тој дел се покренуваат вакви тужби, некои се во тек, а за да не се прејудицирам, очекувам позитивен исход“, рече адвокатот Вукчевиќ.

Искуството од регионот покажува дека граѓаните не треба да брзаат со тужби за враќање на парите од банките за трошоци за кредит додека целиот случај правно не се искристализира.

Како што вели Дејан Гавриловиќ од Здружението на потрошувачи на Ектефифа, наместо граѓаните да ги добијат овие спорови, има ситуација кога граѓаните ги губат овие спорови.

„И апсурдно е тие луѓе што ги добија тие спорови до 2021 година да ги добијат легално и да им ги наплатија парите, а после тоа банката поднесе ревизија до Врховниот суд, па ги губат тие спорови. И тие мора да ги вратат парите во банките со сите адвокатски трошоци и затезна камата“, рече Гавриловиќ.

Вакви проблеми немаа нашите соседи од Хрватска и Босна и Херцеговина, каде судовите им забранија на банките да наплатуваат трошоци за обработка на кредитите. Не е познато колку од наплатата на овие банкарски заработки чини во Црна Гора, но се знае дека лани приходите од камати, провизии или речиси 94 отсто од нивниот вкупен приход достигнале рекордни 146 милиони евра, што е речиси двојно повеќе отколку во 2022 година.