<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Со децении,
компјутерските научници се тркаат да го имитираат човечкиот мозок, реплицирајќи
ги неговите невронски мрежи за да изградат уште понапредна вештачка
интелигенција. </span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Во најновата
демонстрација на ефикасноста на природата, швајцарски стартап штотуку лансираше
биокомпјутер кој се поврзува со пулсирачките мозочни клетки и, според неговите
креатори, користи многу помалку енергија од традиционалните компјутери базирани
на битови.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Наместо само да
ги интегрира биолошките концепти во компјутерите, онлајн платформата на
FinalSpark се „вклучува“ во сферични кластери од човечки мозочни клетки
развиени во лабораторија наречени органоиди, според Science Alert. </span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Вкупно 16
органоиди се сместени во четири низи кои се поврзуваат со по осум електроди и
микрофлуиден систем кој ги снабдува клетките со вода и хранливи материи. Овој
пристап во овој случај ја користи способноста на истражувачите да одгледуваат
органоиди во лабораторија, прилично нова технологија која им овозможува на
научниците да проучуваат што се во суштина мини-реплики на поединечни органи. </span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Подемот на
органоидите како популарна истражувачка техника доаѓа во време кога вештачките
невронски мрежи, кои ги поткрепуваат јазичните модели од големи размери, како
што е Chat GPT, исто така експлодираа во употреба и процесорска моќ. </span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">FinalSpark тврди
дека таканаречените биопроцесори како системот за интерфејс на мозокот-машината
што го развиваат „користат милион пати помалку енергија од традиционалните
дигитални процесори“. </span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Мозочните клетки
се групираат за да формираат органоиди, кои се поставени во низи поврзани со
електроди. Иако немаме никакви бројки за нивниот специфичен систем,
потрошувачката на енергија или процесорската моќ, истражувачкиот тим на
FinalSpark вели дека обуката на голем јазичен модел како GPT-3, претходникот на
GPT-4, траела 10 гигават часови, или приближно 6.000 пати повеќе енергија
потрошена од еден европски граѓанин за една година.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK"><span style="mso-spacerun:yes"> </span>Во меѓувреме, човечкиот мозок управува со
своите 86 милијарди неврони користејќи само дел од таа енергија: само 0,3
киловат часови дневно. Технолошките трендови, исто така, укажуваат дека
растечката индустрија за вештачка интелигенција ќе троши 3,5 отсто од
глобалната електрична енергија до 2030 година. енергетски поефикасни, а
синергиите помеѓу мрежите на мозочните ќелии и компјутерските кола се очигледна
паралела за истражување.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">FinalSpark не е
првата компанија која се обиде да поврзе сонди со биолошки системи или што се
обиде со сигурност да програмира невронски мрежи за да извршуваат специфични
влезно-излезни функции на команда. Со оваа тема се занимаваа и истражувачи во
Америка кои во 2023 година изградија биопроцесор кој поврзува компјутерски
хардвер со мозочни органоиди, а системот научи да препознава говорни обрасци.</span>
<span lang="MK" style="mso-ansi-language:MK">Иако крајната цел
може да биде нов, енергетски ефикасен компјутерски пристап, засега системот се
користи за да им овозможи на истражувачите да вршат долги експерименти на
мозочните органоиди, исто како и неговите претходници. Сепак, има некои
подобрувања: Тимот на FinalSpark вели дека истражувачите можат да се поврзат со
неговиот систем од далечина, а мини-мозокот може да се одржува до 100 дена, при
што нивната електрична активност се мери деноноќно.</span>