Во рамки на еколошка иницијатива за борба против загадувањето на воздухот, властите во Њујорк воведоа програма што им овозможува на граѓаните да пријавуваат камиони и автобуси чии мотори работат во празен од неколку минути повеќе од дозволеното. За возврат, пријавувачите добиваат една четвртина од изречената парична казна. Иако на некои оваа можност им изгледа безначајна, еден човек познат под прекарот Стритер покажал колку сериозно може да се пристапи на оваа „работа“ – и колку пари може да се заработи.
Стритер секојдневно минува часови возејќи велосипед низ улиците на Њујорк, барајќи камиони кои стојат со вклучен мотор подолго од дозволеното. Неговата метода е едноставна, но прецизна – снима видео од прекршокот, ја бележи регистарската табличка и го испраќа сето тоа до надлежната градска служба преку официјалната платформа. Иако вели дека екологијата му е главен мотив, не крие дека од оваа активност минатата година заработил над 100.000 долари – повеќе отколку што многумина заработуваат со редовна работа.
Правилата се јасни, заработката конкретна
Според важечките правила, моторот не смее да работи во празен од повеќе од три минути, освен ако возилото не е во процес на качување или симнување патници. Казните за прекршувачите се движат од 350 до 600 долари, а пријавувачот добива 25% од сумата. Сепак, правилата се однесуваат само на приватни и комерцијални автобуси и камиони – не и на возила во сопственост на градот.
Програмата постои со години, а за неа претходно пишувале и американските медиуми. Некои граѓани ја гледаат како можност за борба против загадувањето што им го нарушува здравјето, додека други сакаат да придонесат за почиста околина.
Не е без ризик
Иако на хартија звучи едноставно, во пракса „ловот“ на возила што работат во празен од не е без опасности. Стритер и други активисти биле навредувани, добивале закани, па дури и биле физички нападнати од возачи кои сметаат дека некој им „дише во врат“. Некои камионџии ја нарекуваат оваа програма „лов на глави“, а не грижа за животната средина.
И покрај критиките, програмата продолжува да се шири и ги охрабрува граѓаните да се вклучат во борбата за почист воздух. Додека едни во ова гледаат можност за позитивна промена, други сметаат дека тоа е симбол на претерана контрола. Но едно е сигурно – границата помеѓу граѓанска иницијатива и хонорарен инспектор во Њујорк никогаш не била потенка, пренесува Биз Портал.
