Древна химна била изгубена со илјадници години, сега е откриена со помош на вештачка интелигенција

2.07.2025
vesnik-fb-blue
vesnik-twitter-blue
Древна химна била изгубена со илјадници години, сега е откриена со помош на вештачка интелигенција

Откритието го направи Енрике Хименез, професор по античка блискоисточна литература на Институтот за асирологија на Универзитетот Лудвиг Максимилијан во Минхен, во соработка со колеги од Универзитетот во Багдад.

Вавилон е основан во Месопотамија околу 2000 година п.н.е. Некогаш најголемиот град во светот, тој бил културна метропола каде што биле напишани дела што денес се дел од книжевното наследство на нашиот свет, објави Универзитетот Лудвиг Максимилијан.

Вавилонските текстови биле напишани со клинесто писмо на глинени плочки, кои претежно преживеале само во фрагменти. Една од целите на соработката меѓу двата универзитета е дешифрирање и дигитализирање на стотици клинести писма од познатата Кипарска библиотека.

На платформата „Електронска вавилонска библиотека“, Енрике Хименез ги дигитализира сите фрагменти од клинесто писмо што се откриени низ целиот свет до денес и користи вештачка интелигенција за да ги поврзе фрагментите што си припаѓаат едни на други.

- Користејќи ја нашата платформа поддржана од вештачка интелигенција, успеавме да идентификуваме уште 30 ракописи што припаѓаат на повторно откриената химна - процес што претходно би траел со децении - рече Хименез.

Благодарение на овие дополнителни текстови, научниците успеаја целосно да ја дешифрираат химната што беше зачувана само во фрагменти. Овие бројни дополнителни копии укажуваат дека химната била многу распространета во тоа време.

- Химната ја копирале децата во училиште. Невообичаено е што толку популарен текст од таа ера ни бил непознат досега - рече Хименез.

Се верува дека песната е составена на почетокот на првиот милениум п.н.е. и имала 250 стихови.

- Ја напишал еден Вавилонец кој сакал да го прослави својот град. Авторот ги опишува зградите во градот, но и како водите на Еуфрат носат пролет и како полињата стануваат зелени. Ова е уште поспектакуларно затоа што зачуваната месопотамска литература е скржава во опишувањето на природните феномени - рече Енрике Хименез.

Експертите беа воодушевени и од фактот што химната содржи информации за жените од Вавилон, нивната улога како свештенички и сродните задачи, бидејќи ваквите текстови не биле познати претходно. Покрај тоа, химните даваат увид во животот во градското општество. На пример, опишано е дека жителите ги почитувале странците.

© vreme.mk, правата за текстот се на редакцијата