Ни се нудат разни телевизори, монитори за компјутери, лаптопи... со куп сложени имиња за екраните/дисплеите и уште поголем куп маркетинг фрази дека тој и тој чудо на техниката, најдобар, и токму таков ви треба.
Време е стручно да се разјасни што е што во таа шума маркетинг имиња, и што навистина вреди да се купи за парите, а што е само маркетинг лага за истото да ви се продаде по поголема цена?!
Изминавме долг пат од големите цевки со катодни зраци на старите гломазни телевизори. Сега, екраните се тенки, а технологиите за прикажување слики стануваат сè понапредни. Сепак, лесно е да се изгубите меѓу сите овие поими. LCD, LED, OLED, QLED... Толку многу сличности, а сепак толку многу разлики. Како функционира секоја технологија, какви предности и недостатоци носи секоја од нив?
LCD екран/дисплеј
Терминот LCD (екран со течни кристали) се однесува на сите екрани кои прикажуваат слики користејќи технологија со течни кристали и огромното мнозинство од денешните екрани работат на овој принцип. LCD панелите користеа технологија за позадинско осветлување CCFL (ладна катодна флуоресцентна светилка), додека денес повеќето модерни дисплеи користат позадинско LED осветлување.
LCD технологијата работи на следниот начин. Течните кристали се наоѓаат помеѓу два поларизаторни слоја. На задната страна има систем за позадинско осветлување. Кога струјата се пренесува низ течните кристали, тие се наредени така што ја блокираат или минуваат светлината што доаѓа од задното осветлување на екранот. Потоа, таа светлина поминува низ слој на екранот што ги филтрира нијансите на бои и ја формира сликата што ја гледате. Трите најпопуларни типови на класични LCD панели се TN, IPS и VA.
LED дисплеј
Секој LED екран е LCD, но не секој LCD екран е LED. LED (диоди што емитуваат светлина) користат мали полупроводници кои личат на мини светилки (диоди што емитуваат светлина). Овие диоди емитуваат светлина што минува низ стаклениот слој на екранот и сегментот на течни кристали за да се прикаже сликата на екранот.
Кај поевтините LED екрани со терминот „осветлени на рабовите“, овие диоди се распоредени на рабовите на дисплејот, додека „директните LED“ панели имаат диоди распоредени низ целата површина на екранот за порамномерно осветлување. Некои од предностите на технологијата на LED панели се:
- Продолжен животен век на екранот
- Подобрена енергетска ефикасност
- Потенки екрани во споредба со LCD панелите
- Подобрена репродукција на бои и приказ на слики во споредба со LCD панелите
- Зголемен динамичен контраст во споредба со LCD екраните
QLED
Овие екрани се вид на LED панели што ги користи Samsung. Буквата „Q“ на почетокот означува „квантна точка“, што е ознака за технологијата за филтрирање на позадинското осветлување што ја користат други производители. Технологијата Quantum Dot им овозможува на екраните да прикажуваат подобрени бои благодарение на „почистиот“ извор на светлина, кој се фокусира на тесни опсези на сина, црвена и зелена боја, без непотребни делови од спектарот како кај моделите без оваа технологија.
Она што треба да го знаете е дека QLED екраните сè уште се LED, што значи дека се базирани на истата технологија. Некои од најголемите предности на овој тип на екран се:
- Прикажуваат поширок опсег на бои и подобрена репродукција на бои
- Одлични агли на гледање, особено во споредба со LCD VA и TN панелите
Мини LED
Ова е една од поновите технологии за LED екрани, а најголемата разлика во споредба со класичните екрани со диоди што емитуваат светлина koja лежи во големината на гореспоменатите диоди. Мини LED екраните користат диоди кои се значително помали од оние во LED панелите, што им овозможува на производителите да постават поголем број на диоди во панел со иста дијагонала. Ова носи некои значајни придобивки.
Предности: Оваа технологија за прикажување носи потенцијално поголема максимална осветленост на екранот поради близината на панелот и изворот на светлина, подобра униформност на осветлувањето, како и потенцијално поголем број локални зони за затемнување во споредба со стандардните LED дисплеи. На пример, комбинацијата на LCD VA панел со висок контраст и Mini LED позадинско осветлување може да обезбеди контраст што е само малку полош од оној на OLED моделите. Покрај тоа, не постои страв од ефектот на „согорување“ од кој страдаат OLED моделите.
Недостатоци: овие екрани се поскапи од LED екраните, иако сè уште не се целосно имуни на ефектот на „цветање“ типичен за LCD екраните со локално затемнување.
OLED
Ова е тип на технологија на панели која не се потпира на присуството на течни кристали за прикажување слика. Наместо тоа, OLED (органски диоди кои емитуваат светлина) користат органски диоди, од кои секоја е посебен извор на светлина. Самите органски диоди се состојат од шест слоја. Кога струјата поминува низ овие диоди, тие создаваат светлина што поминува низ слој наречен „рафинер на бои“ за да се прикаже сликата на екранот. Затоа, секоја диода е исто така локална зона на затемнување.
Предности: овие панели обезбедуваат совршени нивоа на црна боја, речиси бесконечни нивоа на контраст, многу широк спектар на бои и отсуство на негативни ефекти на сликата како што е „цветање“. Дополнително, отсуството на позадинско осветлување значи дека овие телевизори се значително потенки од сите други модели достапни на пазарот.
Недостатоци: Ова е еден од најскапите типови на технологија за прикажување во моментов која е достапна и може да биде подложен на ефектот на „запалување“ - на задржување на сликата. Исто така, максималното ниво на осветленост не е на исто ниво со QLED и Mini LED екраните.
QD-OLED
Конечно, Samsung го зеде концептот на OLED панели и го комбинираше со технологијата „квантна точка“ за да создаде QD-OLED панели. Ова треба да донесе подобрена максимална осветленост на екранот, уште поширока палета на бои што може да ја прикаже панелот, како и намалена можност за ефектот „изгорење“.
Ова е нова технологија и се уште нема јасни и прецизни подтаоци за нејзините предности и недостатоци.
