Јапонија денеска им оддава почит на повеќе од три милиони мртви, одбележувајќи ја 80-годишнината од капитулацијата со која заврши Втората светска војна, во услови на растечка загриженост дека сеќавањата на трагедијата од војната и горчливите лекции од ерата на милитаризмот на Јапонија брзо бледнеат.
Премиерот Шигеру Ишиба изрази „жалење“ за војната, која ја нарече грешка.
-Никогаш нема да ја повториме трагедијата на војната. Никогаш нема да тргнеме по погрешен пат. Уште еднаш, мора да го чуваме жалењето и лекциите од таа војна длабоко во нашите срца, рече Ишиба.
Посочувајќи на претежно повоеното население на Јапонија „кое никогаш не знаело војна“, Ишиба вети дека ќе го пренесе „сеќавањето на трагедијата на војната и решителноста да нема војна со генерации и да преземе акции за постигнување траен мир“.
На националната церемонија денеска во Будокан во Токио, околу 4.500 службеници и ожалостени и нивните потомци од целата земја одржаа минута молк напладне, кога започна говорот за предавање на тогашниот цар на 15 август 1945 година. Само еден блок подалеку од светилиштето Јасукуни, кое азиските соседи го сметаат за симбол на милитаризмот, десетици јапонски десничарски политичари и нивните поддржувачи дојдоа да се помолат.
Премиерот Ишиба се држеше подалеку од Јасукуни, каде што испрати религиозен украс како личен гест, наместо да се моли во контроверзното светилиште.
Светилиштето, исто така, им оддава почит на осудените воени злосторници меѓу околу 2,5 милиони кои загинаа во војната. Жртвите на јапонската агресија, особено Кина и Северна и Јужна Кореја, ги гледаат посетите на светилиштето како знак на недостаток на каење за военото минато на Јапонија.
Како што бројот на воени ветерани брзо се намалува, Јапонија се соочува со сериозни прашања за тоа како да ја пренесе својата воена историја на следната генерација.
Од 2013 година, јапонските премиери престанаа да им се извинуваат на азиските жртви, по преседанот поставен од премиерот Шинзо Абе.
Негирањето од страна на некои пратеници на воената улога на Јапонија во масовните цивилни смртни случаи во Окинава или за време на масакрот во Нанкинг предизвика контроверзии.
Во денешниот уреднички текст, весникот „Маиничи“ рече дека пацифистичкиот принцип на Јапонија во голема мера е да не се вклучува во глобални конфликти, а не како да се воспостави мир, и ја повика земјата да соработува со своите азиски соседи како рамноправни партнери.
-Време е да се покаже визија за свет без војна, заснована на лекциите од сопствената историја, се вели во уредничкиот текст.