Хиперсоничните ракети предизвикуваат СТРАВ ВО КОНФЛИКТОТ МЕЃУ ИРАН И ИЗРАЕЛ. Еве зошто

Иран се фали дека поседува хиперсонични ракети и тврди дека веќе почнал да испукува ова напредно оружје кон Израел. Нема докази дека Иран всушност користел вакви ракети, а аналитичарите се скептични во врска со тврдењето, пишува Асошиејтед Прес.

Употребата на овие екстремно брзи ракети би можела да го тестира израелскиот систем за ракетна одбрана и да го промени текот на борбите меѓу двете завојувани страни.

Што е хиперсонична ракета и зошто е толку страшна?

Иранската паравоена Револуционерна гарда во средата објави дека испалила „хиперсонични ракети Фатах 1“ кон Израел. Но, прашањето е дали овие ракети се навистина хиперсонични.

Едноставно кажано, хиперсонична ракета е онаа што патува побрзо од Мах 5, или пет пати побрзо од брзината на звукот. Балистичките ракети, испалени високо во или надвор од Земјината атмосфера, обично ja достигнуваат таа брзина.

Но, во современото војување, велат аналитичарите, хиперсоничното оружје мора да има и напредни системи за навигација што овозможуваат маневрирање и промени на траекторијата.

-Ова би можело да претставува предизвик за традиционалните одбранбени системи, рече Џек Ватлинг, виш соработник во британскиот Кралски институт за обединети служби (RUSI).

Традиционалните балистички ракети имаат траекторија што можат да ја предвидат противракетните системи како американскиот „Патриот“. Крстосувачките ракети, кои можат да летаат веднаш над теренот, или хиперсоничните ракети, кои се испукуваат на пониски височини, имаат помалку предвидливи траектории и се потешки за пресретнување.

„Радарот може да детектира ракета на балистичка траекторија бидејќи лета над радарскиот хоризонт. Ако станува збор за хиперсонична крстосувачка ракета, може да лета пониско, а ридовите можат да ѝ го блокираат патот“, рече Ватлинг.

„Тоа дополнително го намалува времето што ви е потребно за реакција, бидејќи кога ќе се појави преку хоризонтот, одеднаш го гледате и потоа е завршено.“

Кој поседува или развива хиперсонични ракети?

Аналитичарите велат дека САД и Кина се единствените земји што развиле хиперсонични ракети од следната генерација, а ниту една од нив досега не ги употребила во борба. Други земји, како што се Русија, Северна Кореја и Пакистан, тестирале или користеле ракети со слична, но помалку софистицирана технологија.

„Начинот на кој денес се користи терминот „хиперсоничен“ честопати нема никакво значење, а во исто време поттикнува раса и страв од заостанување во однос на технологијата“, според извештајот од 2022 година на Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот.

САД велат дека поставуваат хиперсонични ракети на „скришниот“ разорувач и дека развиваат и тестираат други програми.

Кина ја тестираше својата прва хиперсонична ракета во 2017 година и оттогаш разви низа хиперсонични оружја за кои Министерството за одбрана на САД вели дека би можеле да ги загрозат Хаваи, Алјаска, па дури и копното на САД. Министерот за одбрана Пит Хегсет предупреди за „огромните инвестиции“ на Кина во воена технологија, вклучително и хиперсонично оружје.

“ПУТИН И КСИ ГО ИЗИГРАА ТРАМП кој се повеќе наликува на Вучиќ“

Што открива смртта на поранешниот министер за Путин? МЕТОДИТЕ ОД 90-тите СЕ ВРАЌААТ?

Какви се капацитетите на Иран?

„Повеќето земји не можат да произведат ракети што можат да издржат температура и динамички оптоварувања на таква муниција со екстремно голема брзина“, рече Ватлинг.

„Тоа е исклучително сложена задача. Иранците немаат капацитет да ги произведат“, рече тој.

„Повеќето ракети испукани од Иран кон Израел се движат со хиперсонична брзина, но тие имаат многу ограничена маневрираност, па затоа не се сметаат за вистински хиперсонични ракети“, рече Јехошуа Калиски, виш истражувач во израелскиот Институт за национална безбедност (INSS) и поранешен научник за израелската одбранбена индустрија.

Ракетите лансирани од Иран, вклучувајќи ја и Фатах 1, имаа минимален успех. Израел тврди дека Иран испалил повеќе од 400 ракети, од кои повеќе од 40 предизвикале материјална штета или жртви.

„Израел може да пресретне повеќе од 95 проценти од ракетите бидејќи брзината не е клучна“, рече Калиски.

„Способноста за маневрирање на дојдовните ракети е важна, а таа способност во моментов е ограничена.“ Тој рече дека Иран има две брзи, маневрирачки ракети, Хорамшахр и Фатах 2, кои би биле потешки за пресретнување. Но, ниту една од нив сè уште не е искористена.

Кога и каде биле користени хиперсонични ракети?

Русија тврди дека користела хиперсонични ракети во војната против Украина, но експертите велат дека иако се брзи, не се доволно маневрирачки за да се сметаат за вистинско хиперсонично оружје.

Рускиот претседател Владимир Путин се пофали со развојот и употребата на ракетата „Орешник“ во Украина, тврдејќи дека таа лета „како метеорит“, десет пати побрзо од звукот и е отпорна на сите противракетни системи. Украинските воени претставници изјавија дека достигнала брзина од 11 маха.

Минатиот декември, Пентагон изјави дека „Орешник“ е експериментална балистичка ракета со среден дострел.

Русија, исто така, тврди дека нејзината ракета „Кинжал“ е хиперсонична, но Украина успеала да ги пресретне со американскиот систем за воздушна одбрана „Патриот“.

За време на неодамнешните судири меѓу Индија и Пакистан околу спорната територија Кашмир, Пакистан соопшти дека уништил руски систем за воздушна одбрана С-400 во индиската држава Пенџаб користејќи хиперсонични ракети лансирани од воен авион.

Бразил, Австралија, Обединетото Кралство, Франција, Германија, Иран, Јапонија, Јужна Кореја и Северна Кореја исто така имаат програми за хиперсонично оружје.

Европската Унија проучува како да развие хиперсоничен пресретнувач на ракети, додека ги зголемува трошоците за одбрана за да се спротивстави на руската закана.

(Vecer.mk VIA)